Với hơn 40 quốc gia tổ chức bầu cử trong năm nay, rủi ro chính trị cũng là chủ đề chính thúc đẩy giá vàng.

Giá vàng đã bước vào giai đoạn củng cố sau khi đạt mức cao kỷ lục 2.449,89 USD vào ngày 20/5 trong bối cảnh một đợt phục hồi xảy ra trước những trở ngại truyền thống như đồng đô la mạnh và lãi suất cao.

Trên thị trường thế giời, ghi nhận lúc 12h ngày 17/6 (theo giờ Việt Nam), kim loại quý mất mốc 2.300 USD/ounce và lùi về mức 2.298 USD/ounce, mất khoảng 25 USD/ounce so với phiên trước. Chỉ số đồng USD trên thị trường quốc tế duy trì ở mức cao 105,94 điểm, tăng 1,17% trong khoảng 1 tháng qua cộng thêm lãi suất trái phiếu Mỹ tăng đã tạo áp lực giảm giá vàng.

Theo giới phân tích, giá vàng thế giới khó bứt phá trong ngắn hạn cho đến khi những thông tin về việc điều hành lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) rõ ràng hơn.

Hiện giá vàng thế giới quy đổi theo tỉ giá niêm yết vào khoảng 70,6 triệu đồng/lượng, thấp hơn vàng nhẫn khoảng 4,6 triệu đồng và thấp hơn vàng miếng SJC khoảng 6,3 triệu đồng/lượng.

Ipek Ozkardeskaya, nhà phân tích cấp cao tại Swissquote Bank, cho biết: "Nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường mới nổi, đặc biệt là từ các ngân hàng trung ương, căng thẳng địa chính trị toàn cầu và lợi suất thấp hơn do kỳ vọng cắt giảm lãi suất đã thúc đẩy nhu cầu vàng từ đầu năm đến nay".

"Những bất ổn chính trị ở cả hai bờ Đại Tây Dương, khoản nợ ngày càng tăng của Mỹ và làm dấy lên lo ngại về sự an toàn của đồng bạc xanh đã thu hút các nhà đầu tư tìm đến kim loại màu vàng trong năm nay.

"Những yếu tố hỗ trợ này vẫn đang phát huy tác dụng. Do đó, chúng ta có thể thấy giá vàng tăng lên mức cao mới, đặc biệt là trước cuộc bầu cử Mỹ sau mùa hè. Do đó, triển vọng vàng vẫn tích cực trong nửa cuối năm nay".

Giá vàng đã tăng khoảng 12,9% tính đến thời điểm hiện tại (tính bằng USD).

Vàng có thể đạt 3.000 USD/ounce

Ngân hàng Bank of America (BofA) nhận định rằng giá vàng có thể đạt 3.000 USD/ounce trong 12-18 tháng tới, mặc dù dòng tiền không thể hiện cho mức giá đó ngay bây giờ.

Dữ liệu từ cơ quan thương mại Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy các ngân hàng trung ương đang ngày càng cảm thấy thiện cảm hơn với vàng như một tài sản tài chính hữu ích hơn là một vật kỷ niệm lịch sử.

Vào ngày 7/6, dữ liệu cho thấy ngân hàng trung ương Trung Quốc đã tạm dừng mua vàng để dự trữ vào tháng 5 sau 18 tháng mua, khiến vàng thỏi giảm hàng ngày lớn nhất kể từ tháng 11/2020.

Tuy nhiên, một cuộc khảo sát hàng năm về các ngân hàng trung ương của hội đồng cho thấy tỷ lệ người được hỏi cao nhất cho biết họ kỳ vọng dự trữ vàng của họ sẽ tăng trong vòng 12 tháng do bất ổn chính trị và kinh tế vĩ mô tiếp tục bất ổn, bất chấp giá kim loại quý cao.

Nhu cầu vàng từ các ngân hàng trung ương đã tăng cao trong hai năm qua khi một số quốc gia đa dạng hóa dự trữ ngoại hối trong bối cảnh phi đô la hóa. Nhu cầu của họ đã góp phần đẩy giá vàng tăng trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5.

Cuộc khảo sát được thực hiện từ tháng 2 đến tháng 4 với 69 phản hồi cho thấy 29% ngân hàng trung ương dự kiến dự trữ vàng của họ sẽ tăng trong 12 tháng tới.

Đây là mức cao nhất kể từ khi WGC bắt đầu khảo sát vào năm 2018 và so sánh với 24% vào năm 2023.

Hội đồng cho biết 81% số người được hỏi dự kiến dự trữ vàng của ngân hàng trung ương toàn cầu sẽ tăng trong 12 tháng tới so với 71% một năm trước.

Dự trữ vàng tăng

Theo khảo sát của WGC, ba lý do hàng đầu để các ngân hàng trung ương nắm giữ vàng hiện nay là kho lưu trữ giá trị dài hạn hoặc phòng ngừa lạm phát, hiệu quả hoạt động trong thời kỳ khủng hoảng và đa dạng hóa danh mục đầu tư hiệu quả.

Trong khi những năm trước, "vị trí lịch sử" của vàng là lý do hàng đầu để giữ nó thì yếu tố này đã tụt xuống vị trí thứ 5 trong khảo sát năm nay.

Các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển vẫn duy trì triển vọng tích cực về tỷ trọng vàng trong danh mục dự trữ trong tương lai.

Họ được tham gia bởi các ngân hàng trung ương của nền kinh tế tiên tiến, hiện có cái nhìn tích cực hơn về vàng.

Hơn một nửa (57%) người trong nhóm này cho biết vàng sẽ chiếm tỷ trọng dự trữ cao hơn trong 5 năm tới, tăng đáng kể so với năm 2023, khi 38% số người được hỏi bày tỏ quan điểm tương tự.

Shaokai Fan, người đứng đầu toàn cầu của các ngân hàng trung ương và người đứng đầu khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại WGC, cho biết: "Áp lực thị trường bất thường, sự bất ổn kinh tế chưa từng có và những biến động chính trị trên khắp thế giới đã khiến các ngân hàng trung ương phải chú ý đến vàng".

"Nhiều tổ chức trong số này đã nhận thức rõ hơn về giá trị của tài sản như một cách để quản lý rủi ro và đa dạng hóa danh mục đầu tư của họ".

Ngân hàng MUFG đã chọn vàng là giao dịch được yêu thích nhất trong năm nay nhờ một loạt các đợt cắt giảm của Fed, hỗ trợ nhu cầu của ngân hàng trung ương và vai trò cuối cùng của vàng thỏi là hàng rào địa chính trị.

Rủi ro bầu cử

Ehsan Khoman, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa, ESG và các thị trường mới nổi ở châu Âu, cho biết: "Những lo ngại về tính bền vững tài chính của Hoa Kỳ, kết hợp với rủi ro gia tăng từ chu kỳ bầu cử có thể được coi là một khía cạnh khác của những cơn gió thuận chiều về cơ cấu đang phát triển có ảnh hưởng tích cực đến hoạt động mua vàng". Trung Đông và Châu Phi tại Ngân hàng MUFG.

Ông cho biết thêm, việc mua hàng của ngân hàng trung ương chủ yếu giải thích sự gia tăng nhu cầu vàng toàn cầu kể từ năm 2023, điều này đã bù đắp cho nhu cầu trang sức vẫn ổn định và nhu cầu đầu tư đã giảm.

Theo Ngân hàng MUFG, trong khi hầu hết hoạt động mua vàng của ngân hàng trung ương hiện không được báo cáo, sáu ngân hàng trung ương EM, Trung Quốc, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Singapore, Ấn Độ và Qatar – chủ yếu đứng sau các hoạt động mua tiền ròng được báo cáo kể từ năm 2023, theo MUFG Bank.

Ole Hansen, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại Ngân hàng Saxo, giải thích: Vàng đã liên tục giữ trên các mức kỹ thuật quan trọng khoảng 2.280 USD, được hưởng lợi từ nhu cầu đầu cơ sớm từ các nhà giao dịch tiền được quản lý, chẳng hạn như các quỹ phòng hộ, góp phần giảm biến động so với các kim loại khác.

Ông cho biết, trong khi việc Trung Quốc tạm dừng mua vàng và làm giảm sự quan tâm của nhà đầu tư ETF (quỹ giao dịch trao đổi) do lãi suất cao dự kiến sẽ kéo dài thời gian hợp nhất, một số yếu tố tiếp tục hỗ trợ triển vọng tăng giá.

"Nhu cầu bán lẻ mạnh mẽ ở Trung Quốc, hoạt động mua hàng tiếp tục của ngân hàng trung ương và những bất ổn địa chính trị vẫn là động lực chính. Ông Hansen nói: Tỷ lệ nợ trên GDP ngày càng tăng ở các nền kinh tế lớn và lạm phát dai dẳng càng làm tăng thêm sức hấp dẫn của vàng.

"Chúng tôi duy trì chủ đề 'Năm kim loại', dự đoán rằng sự rõ ràng về thời gian và mức độ cắt giảm lãi suất của Mỹ sẽ mang lại sự hỗ trợ bổ sung.

"Với những điều kiện này, chúng tôi dự đoán vàng sẽ tiếp tục được hỗ trợ và đặt mục tiêu giá khoảng 2.500 USD, có khả năng đạt được mức này vào cuối năm nay".

Ông Hansen chỉ ra rằng giai đoạn hợp nhất hiện tại, với giao dịch vàng chủ yếu nằm trong phạm vi từ 2.280 USD đến 2.380 USD, cho thấy thị trường đang ổn định ở mức cao hơn.

Ông nói: Độ biến động tương đối thấp so với các kim loại khác như bạc, bạch kim và đồng cho thấy các nhà giao dịch tiền tệ được quản lý và các quỹ phòng hộ duy trì vị thế của mình, tránh được các đợt bán tháo lớn.

Hơn nữa, các nhà đầu tư ETF chủ yếu vẫn là người bán ròng kể từ năm 2022, làm giảm dòng vốn đầu cơ vốn có thể làm tăng biến động, ông nói thêm.

Vàng cũng sẵn sàng hưởng lợi đáng kể từ việc cắt giảm lãi suất dự kiến.

Lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí tài trợ cho vị thế vàng, tăng sức hấp dẫn của kim loại này như một khoản đầu tư.

Ngoài ra, việc cắt giảm lãi suất thường báo hiệu nền kinh tế yếu hơn, làm tăng sức hấp dẫn của vàng như một tài sản trú ẩn an toàn.

"Triển vọng của chúng tôi dự đoán sẽ có hai đến ba lần cắt giảm lãi suất vào năm 2024, sau đó là những lần cắt giảm tương tự vào năm sau. Việc nới lỏng tiền tệ này dự kiến sẽ làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ các tài sản không mang lại lợi nhuận như vàng, từ đó thúc đẩy nhu cầu", ông Hansen nói.

"Hơn nữa, vì lãi suất thấp hơn thường dẫn đến đồng đô la yếu hơn, giá vàng tính bằng USD có thể sẽ tăng".

Ông dự báo, mặc dù giai đoạn củng cố hiện tại có thể kéo dài trong ngắn hạn, nhưng việc cắt giảm lãi suất dự kiến sẽ tạo nền tảng hỗ trợ cho giá vàng cao hơn trong trung và dài hạn.

Fawad Razaqzada, nhà phân tích thị trường tại City Index và Forex.com, cho biết: "Bước vào nửa cuối năm, bối cảnh cơ bản vẫn tích cực".

"Lạm phát vẫn đang diễn ra mạnh mẽ ở Mỹ. Các nhà đầu tư (và ngân hàng trung ương) đã bỏ lỡ động thái lớn này sẽ rất muốn có được kim loại sáng bóng khi giá giảm đáng chú ý.

Điều gì có thể chấm dứt quỹ đạo tăng giá của vàng?

Ông Khoman dự báo các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự tăng giá của vàng trước tiên là một giải pháp hòa bình sắp xảy ra đối với sự kết hợp của căng thẳng địa chính trị, đặc biệt là ở Ukraine và Gaza.

Thứ hai sẽ là sự cản trở trong các chương trình mua vàng của các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi và thứ ba, một sự điều chỉnh diều hâu đáng kể của Fed, dẫn đến việc tăng lãi suất có thể gây ra những trở ngại ngày càng lớn đối với vàng trong thời gian vô hạn, ông ước tính.