Các nhà khoa học thuộc Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật cùng Viện Nghiên cứu Hệ gen, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, vừa công bố phát hiện hai loài thằn lằn mới tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Sốp Cộp (Sơn La) và khu vực các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên.

Thằn lằn cổ trường Scincella truongi Pham được phát hiện ở Khu Bảo tồn thiên nhiên Sốp Cộp, tỉnh Sơn La (Ảnh: TTXVN)

Loài thằn lằn thứ nhất, có tên thằn lằn cổ trường (Scincella truongi Pham), được đặt theo tên của Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quảng Trường nhằm vinh danh những đóng góp của ông trong lĩnh vực nghiên cứu và bảo tồn bò sát và lưỡng cư ở Đông Dương. Loài này được phát hiện tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Sốp Cộp, tỉnh Sơn La, và có đặc điểm hình thái cũng như di truyền khác biệt so với các loài khác trong chi, đặc biệt là sự khác biệt với thằn lằn cổ đuôi đỏ (Scincella rufocaudata) về số lượng vảy ở gáy, lưng và thân.

Khu Bảo tồn Thiên nhiên Sốp Cộp hiện có 99 loài bò sát và lưỡng cư, bao gồm 49 loài lưỡng cư thuộc 7 họ và 2 bộ, cùng 50 loài bò sát thuộc 16 họ và 2 bộ. Trong số này, 20 loài cần được ưu tiên bảo tồn, với 8 loài nằm trong Nghị định 84/2021/NĐ-CP, 15 loài được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam (2007) và 10 loài có trong Danh lục đỏ IUCN (2022).

Loài thằn lằn thứ hai, Acanthosaura cuongi Ngo hay Ô rô cường, được đặt theo tên Tiến sĩ Phạm Thế Cường nhằm ghi nhận những đóng góp của ông trong lĩnh vực bảo tồn bò sát và lưỡng cư tại Việt Nam. Loài này được phát hiện tại các tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên, khu vực Nam Trung Bộ, và có hình thái cùng đặc điểm di truyền riêng biệt. Nó có mối quan hệ gần gũi với Ô rô vành (Acanthosaura coronata) nhưng có kích thước cơ thể lớn hơn.

Thằn lằn Ô rô cường Acanthosaura cuongi Ngo được phát hiện ở các tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên. (Ảnh: TTXVN)

Hai loài thằn lằn mới đã được công bố trên hai tạp chí khoa học quốc tế uy tín là Zookeys và European Journal of Taxonomy. Tiến sĩ Phạm Thế Cường cho biết, bước đầu có thể xác định vùng phân bố của hai loài này không trùng lặp, nhưng cần thêm nghiên cứu để xác định chính xác phạm vi địa lý của chúng.

"Sự phát hiện 2 loài thằn lằn mới đã cung cấp thêm bằng chứng cho sự đa dạng về các loài động vật của Khu Bảo tồn thiên nhiên Sốp Cộp, tỉnh Sơn La và các tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên, khu vực Nam Trung Bộ nói riêng và tầm quan trọng của Việt Nam nói chung với vai trò là trung tâm đa dạng của các loài bò sát và lưỡng cư ở khu vực Đông Dương", Tiến sĩ Phạm Thế Cường khẳng định.