Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025).

Tiến sỹ Trần Đoàn Lâm chia sẻ tại buổi giới thiệu sách. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

Mở đầu buổi giới thiệu, câu văn trích từ hồi ký vang lên như một lời tâm tình: “Cuộc sống của tôi gắn với cuộc sống của dân tộc… Tôi ví đất nước ta như con thuyền. Qua bao thác ghềnh, con thuyền Tổ quốc đã ra biển lớn, phía trước là chân trời mới.” Câu chữ giản dị nhưng chứa đựng chiều sâu tư tưởng, phản ánh cách nhìn của một nhân chứng lịch sử từng ở vị trí trung tâm nhiều biến cố trọng đại.

Theo ông Đỗ Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát hành, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, cuốn sách dày hơn 600 trang, tập hợp các bài viết, bài phát biểu, trả lời phỏng vấn của bà Nguyễn Thị Bình trong nhiều giai đoạn hoạt động. Nội dung chia thành ba phần chính, mỗi phần khắc họa một khía cạnh khác nhau trong tư duy và sự nghiệp của bà.

Phần đầu, Suy nghĩ về đất nước, nhân dân và Đảng, tập hợp những chia sẻ thể hiện niềm tin kiên định vào con đường cách mạng, cùng những trăn trở về sự phát triển lâu dài của đất nước. Bà bàn thẳng thắn về trách nhiệm của thế hệ đi trước với thế hệ trẻ, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Đảng và tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc dẫn dắt dân tộc.

Phần hai, Ngoại giao và những bài học, đi sâu vào ký ức ngoại giao của bà, đặc biệt là giai đoạn đàm phán Hiệp định Paris (1968 – 1973). Là Trưởng đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, sau đó là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, bà Nguyễn Thị Bình vừa phải đối diện với áp lực chiến trường, vừa ứng phó trước những tính toán phức tạp trên bàn đàm phán quốc tế. Đây cũng là phần độc giả có thể tìm thấy nhiều chi tiết “hậu trường” hiếm khi được chia sẻ, từ những phiên họp căng thẳng đến chiến lược ngoại giao kiên nhẫn nhưng cứng rắn.

Phần ba, Vì một nền giáo dục trung thực, lành mạnh, hiện đại, tập trung vào lĩnh vực giáo dục lĩnh vực bà gắn bó sâu sắc sau khi rời công tác đối ngoại. Những bài viết trong phần này phản ánh quan điểm rõ ràng: một nền giáo dục phải nuôi dưỡng đạo đức, nhân cách và tư duy độc lập, thay vì chỉ chạy theo thành tích.

Cuốn hồi ký Tấm lòng với đất nước của bà Nguyễn Thị Bình

Điểm nổi bật của cuốn sách nằm ở chỗ tác giả không chỉ kể lại những sự kiện lịch sử từ góc nhìn người trong cuộc, mà còn dành nhiều trang để suy ngẫm về động cơ, trách nhiệm và giới hạn của bản thân. Chẳng hạn, khi được đề nghị giữ chức Phó Chủ tịch nước năm 1992, bà từng từ chối vì dự định nghỉ hưu. Nhưng rồi, bà tự hỏi: “Mình có làm gì cũng là vì đất nước, không phải vì mục đích nào khác.” Câu trả lời ấy, dù ngắn gọn, đã thể hiện rõ phẩm chất của một người làm công vụ đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân.

Phát biểu tại sự kiện, Tiến sĩ Trần Đoàn Lâm, nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Thế giới, nhận định cuốn hồi ký có sức lan tỏa mạnh mẽ, vượt ra ngoài phạm vi của một tài liệu lịch sử. “Người đọc sẽ bắt gặp trong đó không chỉ là thông tin, mà là những bài học về nhân cách, mô hình lãnh đạo và một tấm lòng kiên định với đất nước,” ông nói.

Tiến sĩ Lâm cũng so sánh tác phẩm này với cuốn hồi ký Gia đình, bạn bè và đất nước của bà Nguyễn Thị Bình, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành trước đó, với số lượng in lên tới 48.000 bản một con số hiếm thấy trong ngành xuất bản sách chính trị hồi ký, vốn thường chỉ dừng ở mức 4.000 – 5.000 bản. Theo ông, hai cuốn sách bổ trợ cho nhau, giúp độc giả có cái nhìn toàn diện hơn về lý tưởng, ký ức và lựa chọn sống của một trong những nhân vật đặc biệt của nền ngoại giao Việt Nam.

Buổi giới thiệu không chỉ là dịp để độc giả tiếp cận cuốn sách, mà còn là cơ hội để trò chuyện trực tiếp với những người từng làm việc cùng bà Nguyễn Thị Bình hoặc nghiên cứu về sự nghiệp của bà. Các diễn giả thống nhất rằng, giá trị lớn nhất mà Tấm lòng với đất nước mang lại là khả năng truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ từ những người đã trải qua chiến tranh đến lớp trẻ sinh ra trong hòa bình.

Ngoài nội dung chính, cuốn sách còn có phần phụ lục gồm ảnh tư liệu, thư từ, và trích đoạn bài báo từ nhiều giai đoạn khác nhau. Những tư liệu này góp phần tái hiện rõ hơn bối cảnh lịch sử và cung cấp thêm chiều sâu cho các bài viết.

Trong bối cảnh thế giới hiện nay với nhiều biến động, câu chuyện về sự kiên định, khả năng lắng nghe và kiên trì theo đuổi mục tiêu chung như bà Nguyễn Thị Bình đã thể hiện càng trở nên có ý nghĩa. Sự kiện ra mắt sách vì thế không chỉ mang tính kỷ niệm, mà còn gợi mở các cuộc thảo luận về vai trò của trí tuệ và nhân cách trong lãnh đạo, về cách mỗi cá nhân có thể gắn bó và đóng góp cho cộng đồng.

Cuối buổi, nhiều độc giả chia sẻ họ tìm đến cuốn sách không chỉ vì tò mò về một nhân vật lịch sử, mà còn để tìm kiếm những lời khuyên và góc nhìn có thể áp dụng trong cuộc sống hiện tại. “Những câu chuyện trong sách khiến mình hiểu rằng sức mạnh của một con người không chỉ nằm ở vị trí hay chức vụ, mà ở chỗ họ kiên định với điều mình tin là đúng,” một bạn trẻ tham dự nói.

Tấm lòng với đất nước vì vậy không chỉ là một hồi ký, mà còn là một tài liệu sống, chứa đựng các giá trị đạo đức, tầm nhìn và bài học thực tiễn những thứ vẫn cần thiết và có thể áp dụng, ngay cả khi khoảng cách thời gian với các sự kiện lịch sử đã kéo dài hàng chục năm.