Lợi nhuận khổng lồ được các công ty dầu mỏ lớn coi là minh chứng cho sự thành công sau khi các công ty phải chịu áp lực từ các nhà hoạt động môi trường và một số cổ đông để xoay trục khỏi các hoạt động kinh doanh dầu khí cốt lõi của mình.

Exxon dự kiến sẽ ghi nhận mức lợi nhuận hơn 56 tỷ USD vào năm 2022 và Chevron là khoảng 37 tỷ USD, mức cao kỷ lục cho cả hai công ty, theo ước tính của Phố Wall do S&P Capital IQ tổng hợp.

Đó là một sự đảo ngược mạnh mẽ so với 18 tháng trước, khi mà các công ty vẫn vật lộn để phục hồi sau đợt giảm giá dầu thô do đại dịch coronavirus gây ra và áp lực từ việc bảo vệ môi trường.

Áp lực lên đến đỉnh điểm khi Exxon mất quyền kiểm soát ba ghế trong hội đồng quản trị vào tay quỹ phòng hộ Engine No. 1 vào tháng 5 năm ngoái.

Nhưng phần lớn các công ty đều chống lại những lời kêu gọi thay đổi chiến lược của mình. Giám đốc điều hành của Exxon, Darren Woods, gần đây cho biết rằng năm bội thu của công ty là bằng chứng cho thấy công ty đang "đi đúng hướng".

Exxon đã tiết lộ kế hoạch mua lại 50 tỷ USD cổ phiếu của chính mình từ nay cho đến năm 2024, bao gồm khoảng 15 tỷ USD cổ phiếu mà họ đã mua lại trước đó. Công ty này cũng đã tăng cổ tức vào đầu năm 2022. Trong khi đó Chevron cho biết họ sẽ cũng mua lại khoảng 15 tỷ USD cổ phiếu.

Việc tập trung vào việc mua lại cổ phần đã gây ra sự phẫn nộ chính trị vào thời điểm người tiêu dùng đang phải trả giá năng lượng cao, điều đã làm tăng tỷ lệ lạm phát cao hàng thập kỷ trên khắp nước Mỹ và châu Âu.

Amos Hochstein, cố vấn năng lượng quốc tế hàng đầu của Tổng thống Joe Biden, nói với Financial Times vào tháng 12 rằng, việc tập trung vào việc mua lại cổ phần là "phi Mỹ" và thay vào đó, các công ty nên làm nhiều hơn để tăng nguồn cung và hạ giá.

Nhưng lợi nhuận và giá năng lượng tăng cao đã mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư, nâng giá cổ phiếu của các công ty lên mức cao mới vào năm 2022 bất chấp tình trạng bán tháo trên thị trường rộng lớn hơn.

Mặc mặc dù giá các cổ phiếu này đã giảm nhẹ trong những tuần gần đây nhưng cổ phiếu của Exxon kết thúc năm ở mức khoảng 110 USD/cổ phiếu vào thứ Sáu, tăng 80% kể từ cuối năm 2021. Cổ phiếu của Chevron tăng 53%, đóng cửa ở mức khoảng 180 USD/cổ phiếu.

Cả hai công ty đều lập luận rằng dầu khí sẽ cung cấp năng lượng cho nền kinh tế toàn cầu trong nhiều thập kỷ tới bất chấp những nỗ lực rộng rãi nhằm chuyển nền kinh tế khỏi nhiên liệu hóa thạch để chống biến đổi khí hậu.

Triển vọng năng lượng dài hạn được công bố gần đây của Exxon dự báo nhu cầu dầu tiếp tục tăng cho đến ít nhất là cuối năm 2040. Dự báo thế giới sẽ tiêu thụ nhiều hơn hàng triệu thùng mỗi ngày so với hiện nay vào năm 2050 mặc dù nhiều chính phủ cho biết họ muốn nền kinh tế của họ phát triển có lượng khí thải carbon ròng bằng không. Exxon dự đoán mức tiêu thụ khí đốt tự nhiên sẽ tăng gần 50% trong cùng khoảng thời gian đó.

Triển vọng đó trái ngược với đối thủ BP của Anh, công ty này đã cam kết giảm một nửa sản lượng dầu vào năm 2030 và cho biết họ dự đoán nhu cầu dầu sẽ bắt đầu giảm từ đầu thập kỷ tới và thấp hơn ít nhất 20% vào năm 2050.

Giám đốc điều hành của Chevron, Mike Wirth gần đây đã nói với FT rằng nhiên liệu hóa thạch vẫn sẽ "điều hành thế giới . . . 20 năm nữa".

Triển vọng nhu cầu nhiên liệu hóa thạch tăng đang củng cố kế hoạch mở rộng sản lượng của các công ty năng lượng trong những năm tới, ngay cả khi các công ty này nói rằng họ sẽ chi nhiều tiền hơn vào các khoản đầu tư ít carbon như thu hồi và lưu trữ carbon, hydro và nhiên liệu sinh học.

Exxon có kế hoạch khai thác các mỏ dầu như Permian ở Texas và New Mexico cũng như các mỏ nước sâu ở Guyana và Brazil để tăng sản lượng khoảng 15% vào năm 2027.

Carbon Tracker, một trung tâm nghiên cứu tập trung vào khí hậu, cho biết trong một báo cáo gần đây rằng các kế hoạch tăng trưởng nhiên liệu hóa thạch dài hạn không phù hợp với mục tiêu khí hậu của các chính phủ theo Thỏa thuận Paris và khiến tài chính của họ gặp rủi ro.

Mike Coffin, một nhà phân tích của nhóm cho biết: "Các công ty đang cam kết hàng chi chục tỷ USD cho các dự án không có khả năng hòa vốn nếu chính phủ thực hiện các cam kết về khí hậu của họ và các nhà đầu tư phải nhận thức được những tác động đó".

(Finance Times)