Mối quan hệ giữa hai quốc gia láng giềng ở khu vực Đông Bắc Á lại tiếp tục được cho là lún sâu hơn vào căng thẳng khi hồi tháng trước Nhật Bản chính thức quyết định loại bỏ Hàn Quốc khỏi "Danh sách Trắng" bao gồm 27 quốc gia được ưu đãi về thương mại.

Điều này đồng nghĩa với việc Seoul sẽ bị tước bỏ đặc quyền tiếp cận hàng hóa của Tokyo mà không phải trải qua các quy trình thủ tục rườm rà. 

Quyết định dự kiến có hiệu lực kể từ ngày 28/8. Khi đó, các công ty Nhật Bản sẽ phải có giấy phép đặc biệt mới được xuất khẩu khoảng 1.120 mặt hàng sang Hàn Quốc.

Ngày 3/8, nhiều người Hàn Quốc đã biểu tình ngoài Đại sứ quán Nhật Bản tại Seoul. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, mới đây theo Forbes, Nhật Bản đã đồng ý cho công ty công nghệ Samsung của Hàn Quốc nhập chất cản màu, một chất quan trọng trong sản xuất màn hình điện thoại thông minh, từ nước này. (Trước đó nhựa nhiệt dẻo (fluorinated polyimide), hydro clorua và resist (chất cản màu) - ba hóa chất quan trọng trong quy trình sản xuất màn hình điện thoại và chất bán dẫn, đều lọt vào danh sách hàng hóa hạn chế xuất sang Hàn của Nhật.)

Đáp lại, Hàn Quốc sẽ tạm ngưng trả đũa, tức thả lỏng việc siết chặt kiểm soát các lô hàng từ Nhật đã thực hiện trước đó. Tuy hai nước vẫn chưa thực sự giải quyết triệt để những bất đồng, động thái mới này đánh dấu giai đoạn đình chiến thương mại Nhật - Hàn.

Điều nhiều người hiện chờ đợi là Nhật Bản bật đèn xanh cho việc xuất nhựa nhiệt dẻo và hydro clorua sang Hàn. Việc này rất có thể sẽ được giải quyết lần lượt và trì hoãn nhiều lần trong thời gian tới. 

Hiện Hàn Quốc đã đồng ý nhượng bộ, tuyên bố rằng quốc gia này sẽ hoãn cấm vận một vài sản phẩm xuất khẩu sang Nhật. Điều này không thực sự nghiêm trọng như lệnh cấm ba hóa chất dùng trong sản xuất công nghệ trước đó, nhưng cũng đủ để khiến mối quan hệ Hàn - Nhật trở nên căng thẳng hơn.

Theo Nikkei Asia Review, Chính phủ Nhật Bản sẽ “bật đèn xanh” cho việc xuất khẩu các lô hàng nguyên liệu đầu tiên phục vụ sản xuất thiết bị bán dẫn sang Hàn Quốc,  sau khi Tokyo ban hành quy định mới siết chặt quản lý hoạt động xuất khẩu. Ảnh minh họa. (Nguồn: LAT)

Động thái nhường bước của chính phủ hai nước có thể tiếp tục vấp phải sự phản đối của người dân. Ngày 3/8 vừa qua, nhiều người Hàn Quốc đã thực hiện biểu tình ngoài Đại sứ quán Nhật Bản tại Seoul phản đối quyết định của chính phủ.    

Căng thẳng thương mại giữa Nhật Bản và Hàn Quốc bùng lên sau khi tòa án tối cao Hàn yêu cầu các công ty Nhật phải trả tiền đền bù cho những người Hàn bị bóc lột sức lao động trong thế chiến thứ hai.

Trong khi đó Nhật cho rằng vấn đề này đã được giải quyết từ năm 1965, khi Nhật trả hàng trăm triệu USD cho Hàn dưới hình thức mượn nợ và tài trợ. Tổng thống đương nhiệm Park Chung Hee lúc đó đã sử dụng khoản tiền này để xây dựng cơ sở hạ tầng Hàn Quốc, thay vì phân bổ cho các nạn nhân chiến tranh.