Thổ Nhĩ Kỳ đưa tàu chiến áp sát Gaza?

Hãng thông tấn AP cho hay, trên mạng xã hội đang lan truyền một đoạn video ghi hình tàu sân bay kèm theo thông tin về việc Thổ Nhĩ Kỳ đưa tàu chiến tiến về phía dải Gaza. Đáng nói, trong đoạn video này có logo của hãng tin CNN (Mỹ).

Thổ Nhĩ Kỳ hiện là quốc gia có vị trị địa lý chiến lược và vị thế quan trọng trong khu vực, khiến cả Nga và Mỹ đều phải có những sự "nhún nhường" nhất định.

Quốc gia này có sức mạnh quân sự đứng thứ 11 thế giới (theo xếp hạng của Global FirePower) và thuộc các lực lượng top đầu NATO, với kinh nghiệm chiến đấu dày dặn. Đây cũng là quốc gia đặt các căn cứ quân sự của Mỹ, cùng với các trang thiết bị phòng thủ quan trọng của NATO và Washington.

Do đó, thông tin về việc Thổ Nhĩ Kỳ tham gia cuộc xung đột Gaza đã gây xôn xao lớn trong dư luận. Tuy nhiên, theo xác minh của hãng thông tấn AP, đây là thông tin và hình ảnh sai sự thật.

Trên thực tế, đoạn video đã tổng hợp hình ảnh cách đây hàng chục năm về tàu sân bay USS George H.W. Bush và USS Harry S. Truman của Mỹ. Mặc dù trên hình ảnh có logo của CNN nhưng hãng tin Mỹ không hề đưa thông tin về việc Thổ Nhĩ Kỳ điều tàu chiến áp sát Gaza.

Một quan chức của Thổ Nhĩ Kỳ cũng xác nhận với AP rằng đó là tin đồn sai sự thật.

Thông tin sai sự thật được lan truyền với nội dung Thổ Nhĩ Kỳ đưa tàu chiến tới Gaza.

Sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan lên án việc Israel tiếp tục tấn công vào Gaza, một số người dùng trên mạng xã hội đã chia sẻ đoạn video được cắt ghép trông như bản tin chính thức của CNN để làm bằng chứng cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ phát đi tín hiệu về hành động quân sự mà nước này có thể tiến hành trong cuộc xung đột Israel-Hamas.

"Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi Israel ngừng ngay cuộc tấn công bừa bãi nhằm vào dân thường trong cuộc chiến với Hamas ở Gaza" - Giọng một phụ nữ vang lên khi đoạn video được trình chiếu - "Thổ Nhĩ Kỳ đang điều một nhóm tàu sân bay tấn công đến gần Israel, mối quan hệ giữa hai phía đang đối diện với sự đổ vỡ hoàn toàn và không rõ có thể phục hồi nữa hay không".

Sau đó, một tài khoản Twitter chia sẻ video này đã nhận được hơn 8.800 lượt thích và hơn 4.600 lần lượt chia sẻ (tính đến ngày 25/10).

Tuy nhiên, Emily Kuhn - đại diện của CNN xác nhận với AP rằng, đoạn video trên "không xác thực và không được phát sóng trên CNN".

Trong khi đó, Ban Giám đốc Truyền thông của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: "Các cáo buộc được đưa ra thông qua đoạn video trên mạng xã hội cho thấy tàu chiến Thổ Nhĩ Kỳ đang trên đường tới Palestine là sai sự thật".

Hai video khác nhau ghi hình tàu sân bay của Hải quân Mỹ đã được sử dụng để tạo ra bản tin sai lệch. Một video quay từ năm 2013 cho thấy tàu sân bay USS George H.W. Bush lần đầu tiên triển khai thành công tiêm kích hạm từ boong tàu sân bay. Video còn lại được quay từ năm 2012, cho thấy một chiếc máy bay không người lái đang bay lượn phía trên tàu USS Harry S. Truman.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa tham chiến?

Nhiều người tin tưởng vào đoạn video sai sự thật trên, một phần nguyên nhân là vì họ đã bị đánh lừa bởi một tin tức khác cách đó vài ngày: Trên mạng xã hội lan truyền thông tin Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đe dọa can thiệp vào cuộc chiến Israel-Hamas.

Cụ thể, nhiều người dùng mạng xã hội đồng loạt chia sẻ một câu trích dẫn được cho là của ông Erdogan, trong đó nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo đất nước của ông sẽ tiến hành các bước đi mang tính quyết định để chấm dứt xung đột nếu Israel vẫn tiếp tục tàn phá khu vực Gaza do Hamas kiểm soát.

Ông Erdogan không đưa ra lời đe dọa can thiệp vào cuộc chiến ở Gaza. Ảnh: AP

"Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã ĐE DỌA can thiệp vào cuộc chiến ở Gaza. Ông Erdogan nói: Tôi kêu gọi toàn thể nhân loại hành động để ngăn chặn sự tàn bạo chưa từng có ở dải Gaza. Nếu không, chúng tôi sẽ làm điều đó" - Một người dùng X (tên gọi mới của Twitter) cho hay. Bài đăng này đã nhận được 105.000 lượt thích và chia sẻ (tính đến ngày 20/10).

Theo AP, ông Erdogan không hề đưa ra lời đe dọa này. Trong thông điệp cá nhân viết bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ về cuộc xung đột ở Gaza ngày 17/10 đăng trên X, ông Erdogan đã kêu gọi "toàn thể nhân loại" giúp ngăn chặn "sự tàn bạo chưa từng có ở Gaza". Tuy nhiên ông Erdogan không hề viết rằng "Nếu không, chúng tôi sẽ làm điều đó", hoặc đưa ra các cụm từ đe dọa khác nhằm gợi ý về sự can thiệp quân sự trực tiếp của Thổ Nhĩ Kỳ vào Gaza.

Các chuyên gia được mời thẩm định bài đăng trên mạng xã hội của ông Erdogan đã xác nhận với AP.

"Tổng thống Erdogan không hề đe dọa can thiệp vào xung đột" - Ông Steven Cook, một chuyên gia về Trung Đông tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Washington, viết trong email gửi tới AP - "Ông ấy đang nói về việc kêu gọi thế giới gây áp lực, buộc Israel phải dừng chiến dịch quân sự" .

Elizabeth Shakman Hurd - Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Northwestern chuyên về Trung Đông - nói thêm rằng, bà chưa thấy bất cứ dấu hiệu hay bằng chứng nào cho thấy ông Erdogan đã đưa ra lời đe dọa như vậy ở địa điểm/bối cảnh khác.

Người phát ngôn của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ chưa trả lời các email yêu cầu bình luận của AP nhưng ông Erdogan sau đó đã đăng một tuyên bố dài hơn trên X (cũng viết bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) với nội dung lên án các cuộc tấn công của Israel vào Gaza, chỉ trích các quốc gia và cơ quan truyền thông phương Tây, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế có hành động thúc đẩy lệnh ngừng bắn.

Tài khoản chính thức bằng tiếng Anh của văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhắc lại quan điểm này trong một bài đăng hôm 20/10 về cuộc điện đàm giữa ông Erdogan và Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sissi.

"Nhấn mạnh rằng việc buộc người Palestine ở Gaza phải di cư khỏi quê hương là không thể chấp nhận được, ông Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục nỗ lực hết sức mình để đảm bảo hòa bình và để hàng viện trợ nhân đạo, cũng như các dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể tiếp cận ngay với Gaza" - Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.