“Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông”: Cẩm nang cho hoạt động quản trị thương hiệu

LÊ QUANG VINH

“Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông” của tác giả Lê Quốc Vinh là cuốn sách hiếm hoi về xử lý khủng hoảng, vừa ra mắt bạn đọc.

Ngày 21.6.2024, buổi ra mắt sách Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông được tổ chức tại Hà Nội đúng vào dịp kỷ niệm 99 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, đã thu hút sự quan tâm của đông đảo các nhà báo, chuyên gia truyền thông và lãnh đạo doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực.

Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông là cuốn sách đầu tay của tác giả Lê Quốc Vinh - nhà báo, Chủ tịch HĐQT Công ty Le Bros, đồng sáng lập Elite PR School, đơn vị đào tạo PR thực hành, do RIO Book và Nhà xuất bản Dân Trí phối hợp ấn hành. 

Tác giả Lê Quốc Vinh. Ảnh: L.Q.V
Tác giả Lê Quốc Vinh. Ảnh: L.Q.V

Chia sẻ về dự án sách đã ấp ủ suốt 2 năm, doanh nhân - nhà báo Lê Quốc Vinh cho biết: “Chúng ta vẫn quen với thuật ngữ “khủng hoảng truyền thông”. Nhưng, với tôi, nếu hiểu khủng hoảng chỉ ở trên các phương tiện truyền thông thôi, thì sẽ dẫn đến phương pháp xử lý sai lầm. Rất nhiều doanh nghiệp cứ luôn ngỡ rằng chỉ cần gỡ bỏ hoặc khoả lấp thông tin tiêu cực là đã xử lý xong rắc rối. Nhưng không phải thế.

Bởi lẽ, những hành vi, hoặc thái độ, gây nên khủng hoảng vẫn nằm đâu đó trong trí não công chúng, thậm chí lan truyền như cơn sóng ngầm, phá nát uy tín doanh nghiệp. Chưa hết, cái cách xử lý khủng hoảng như vậy sẽ gây ra rất nhiều hệ luỵ về sau, tiêu huỷ niềm tin từ công chúng, cộng đồng”.

Cuốn sách “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông” thực sự là một cẩm nang cho lãnh đạo các doanh nghiệp tham khảo trong việc gìn giữ thương hiệu.
Cuốn sách “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông” thực sự là một cẩm nang cho lãnh đạo các doanh nghiệp tham khảo trong việc gìn giữ thương hiệu.

Cũng theo tác giả Lê Quốc Vinh: “Trong một kỷ nguyên công nghệ số, khi mà bất cứ một cá nhân nào cũng nắm trong tay ít nhất một kênh truyền thông riêng, và có đủ công cụ trong tay để tác nghiệp như một nhà báo, thì khủng hoảng chỉ có thể là chưa xảy ra mà thôi. Chúng ta buộc phải sống trong một thế giới phẳng - nơi không có chỗ cho những bí mật tuyệt đối. Mọi thứ đều dễ dàng phơi bày trên mạng internet, nhất là những hành vi và thái độ ứng xử thiếu tính nhân văn hoặc vi phạm chuẩn mực pháp lý và đạo đức. Mọi sự giấu diếm đều sẽ phải trả giá bằng những cuộc khủng hoảng lớn, nhỏ. Khủng hoảng truyền thông chính là cái giá của sự thiếu minh bạch và là hệ quả tất yếu của một phương thức quản trị thiếu tính bền vững.

Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng hầu hết mọi khủng hoảng mà doanh nghiệp bạn gặp phải thật ra không hề bắt nguồn từ truyền thông, mà nó phát sinh ngay từ chính những vấn đề tưởng là nhỏ nhặt ở trong doanh nghiệp của bạn…”.

Nữ nhà giáo, nhà văn, nhà báo Nguyễn Thị Mỹ Dung (thân sinh tác giả Lê Quốc Vinh - bên phải ảnh) đến chia vui với con trai.
Nữ nhà giáo, nhà văn, nhà báo Nguyễn Thị Mỹ Dung (thân sinh tác giả Lê Quốc Vinh - bên phải ảnh) đến chia vui với con trai.

Bàn về triết lý xử lý khủng hoảng, làm nền tảng cho hoạt động quản trị thương hiệu, tác giả Lê Quốc Vinh cho rằng: “Nguyên nhân cơ bản của sai lầm nói trên đến từ nhận thức sai lệch về PR - quan hệ công chúng, với tư duy cho rằng PR là tạo ra vầng hào quang lấp lánh cho doanh nghiệp và cá nhân trên các phương tiện truyền thông, trong khi bản chất của nó chính là quản trị mối quan hệ tích cực giữa thương hiệu và các nhóm đối tượng liên quan.

Cách hiểu phiến diện về vai trò của PR khiến người ta nghĩ đơn giản rằng, xử lý khủng hoảng nghĩa là chỉ cần không xuất hiện thông tin tiêu cực về thương hiệu trên báo chí, truyền thông là đủ. Nhưng, với sự phát triển của truyền thông số và những mạng xã hội quyền lực, những kênh truyền thông mới, những ứng dụng OTT len lỏi vào từng ngóc ngách của cuộc sống, nếu vấn đề không được giải quyết tận gốc, đó có thể là mầm mống của một cuộc khủng hoảng lớn hơn…”.

Thông qua 3 phần nội dung, cuốn sách Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông mở ra một loạt các phương pháp quản trị khủng hoảng, rất phù hợp với các doanh nghiệp và các đơn vị truyền thông, nhấn mạnh vào 3 yếu tố chính để giải quyết sự cố triệt để, kiểm soát thông tin một cách khách quan và hành động nhân văn: Phần 1 - Cốt lõi của khủng hoảng; Phần 2 - Phòng ngừa khủng hoảng; Phần 3 - Tác chiến trong khủng hoảng. 

Phần giao lưu với bạn đọc trong buổi ra mắt sách “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông”.
Phần giao lưu với bạn đọc trong buổi ra mắt sách “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông”.

Về vai trò của người làm truyền thông, tác giả Lê Quốc Vinh nhấn mạnh mục tiêu tối thượng của những người xử lý khủng hoảng truyền thông là mang đến cho báo chí những thông tin trung thực nhất, đúng đắn nhất để có cái nhìn đa chiều và khách quan. “Người làm truyền thông cũng như luật sư và công việc của anh ta không phải là biến không thành có, đổi trắng thay đen, mà là giúp cho những người cầm cân nảy mực có đầy đủ thông tin khách quan nhất để đưa ra kết luận cuối cùng, không làm trầm trọng hơn thực tế lỗi của doanh nghiệp, càng không thể để doanh nghiệp bị hàm oan vì những cáo buộc không đúng” - ông Lê Quốc Vinh chia sẻ.

Với gần 30 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực truyền thông và báo chí, tác giả đã trực tiếp đồng hành cùng nhiều doanh nghiệp, tập đoàn ở trong nước và nước ngoài trong việc xử lý các cuộc khủng hoảng lan truyền trên truyền thông. Toàn bộ những tri thức, bài học quý báu trong hành trình ấy đã được đúc kết trong cuốn sách này cho thấy một điều: Bất kể sự chậm trễ, thiên kiến hay lừa dối nào từ người xử lý khủng hoảng cũng có khả năng khiến khủng hoảng tồi tệ hơn, nạn nhân không chỉ là công chúng, mà còn chính doanh nghiệp đó. 

Tác giả Lê Quốc Vinh đã chia sẻ nhiều điều trong quá trình thực hiện ấn phẩm.
Tác giả Lê Quốc Vinh đã chia sẻ nhiều điều trong quá trình thực hiện ấn phẩm.

Tác giả Lê Quốc Vinh cũng đã tổng hợp 5 nguyên tắc trọng yếu trong các chiến lược phòng ngừa và xử lý khủng hoảng dù ở bất cứ giai đoạn nào, gồm: 1 - Hiểu rõ bản chất của vấn đề. 2 - Bình tĩnh và tự tin. 3 - Thông tin đúng và minh bạch. 4 - Tương tác và xây dựng mối quan hệ. 5 - Phản hồi nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, với 3 trụ cột chính (chính trực, minh bạch và nhân văn), triết lý vận hành này không chỉ định hình cách doanh nghiệp phản ứng trước khủng hoảng mà còn xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Có thể thấy rõ, Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông là cuốn sách thực chiến, được tích luỹ qua hàng loạt những dự án quản trị khủng hoảng đã thực hiện trong hàng chục năm qua và được đúc kết thành những nguyên lý mang tính căn bản, với những triết lý chính trực, minh bạch và nhân văn, giúp người đọc định hình lại bản chất của khủng hoảng và cách đối xử với những tình huống leo thang nguy hiểm nhằm tránh những tác động tiêu cực đến doanh nghiệp, tổ chức và cả cá nhân. 

Chính vì thế, ngay từ khi mới ra mắt, “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông” đã gây được chú ý, bởi cuốn sách đã khai thác vấn đề vốn là “nỗi đau” bấy lâu của nhiều doanh nghiệp và cũng là bài toán nan giải cho những người thực hành truyền thông. “Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông, nhưng chắc chắn sẽ lan rộng trên các mặt trận truyền thông nếu doanh nghiệp không phản ứng kịp thời” - tác giả Lê Quốc Vinh nhấn mạnh.