Trong 10 tháng đầu năm, số lượng bưu kiện được giao nội địa Trung Quốc là 64,38 tỷ đơn vị, tăng 29,6% so với cùng kỳ năm trước và vượt mức năm 2019.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng về số lượng không đồng nghĩa với việc tăng doanh thu. Cụ thể, doanh thu tổng thể từ việc giao bưu kiện trong 10 tháng đã tăng 16,5% so với một năm trước đó, lên 690,98 tỷ NDT (khoảng 105 tỷ USD). 

Nguyên nhân của điều này là do cuộc chiến về giá đã tác động lớn đến một số công ty đang hoạt động trong lĩnh vực này.

Cuộc chiến giành thị phần

"Chúng tôi đã có một quý thứ ba đầy thử thách", Zhou Shaoning, Chủ tịch sáng lập kiêm CEO của Best, một công ty đã niêm yết trên thị trường chứng khoán New York cho biết trong một báo cáo thu nhập được đăng tải trên mạng hôm 20/11. 

Doanh thu của Best trong quý III tăng 0,6% so với năm ngoái. Mặc dù tăng nhưng công ty này lại ghi nhận khoản lỗ ròng 3,48 triệu NDT (khoảng 540 ngàn USD).

"Kế hoạch của Best không đáp ứng được các thay đổi nhanh chóng của thị trường, bao gồm hoạt động và chiến lược định giá. Điều này dẫn đến số lượng hàng hóa vận chuyển tăng nhưng tỷ suất lợi nhuận thấp", Zhou cho biết thêm.

SF Holding là một trong những công ty có hoạt động tốt nhất trong quý III năm 2020, mặc dù một số công ty cùng ngành bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến giá cả. Ảnh: Kenji Kawase

Đứng trước khó khăn này, Best cho biết sẽ bắt tay vào việc cơ cấu lại danh mục kinh doanh và chi phí. Vào cuối năm nay, công ty sẽ đóng cửa hoạt động kinh doanh của Store+, dịch vụ tìm nguồn hàng cung ứng trực tuyến và quản lý cửa hàng các cửa hàng tiện lợi từ năm 2015.

Công ty cũng đang chuyển trọng tâm của mình khỏi một số thị trường có tính cạnh tranh cao, bao gồm tỉnh Chiết Giang ở miền đông Trung Quốc và một phần của tỉnh Quảng Đông sang các tỉnh kém cạnh tranh hơn như Sơn Đông, Hà Nam và An Huy.

Bên cạnh đó, Best đặt mục tiêu tiết kiệm 200 triệu NDT chi phí vào cuối năm 2021 để "ưu tiên phân bổ vốn cho hoạt động kinh doanh trọng điểm", Zhou nói. 

Một công ty cũng rơi vào tình trạng tương tự là Yunda Holding. Về cơ bản, doanh thu quý III của công ty không thay đổi so với một năm trước đó, trong khi lợi nhuận ròng giảm gần nửa năm so với cùng kỳ. 

Mặc dù khối lượng giao hàng của công ty tăng khoảng 50% trong quý III, giá giao hàng đã giảm hơn 30% so với một năm trước đó.

"Trước sự cạnh tranh gay gắt trong ngành, công ty đã chọn tham gia vào một chính sách giá thậm chí còn quyết liệt hơn", Han Yichao, nhà phân tích tại Changjiang Securities, đã viết trong một báo cáo vào đầu tháng 11.

Trong bối cảnh thị trường ngày càng khó khăn, Yunda Holding đang thực hiện các bước để hình thành một liên minh tiềm năng với một trong những đối thủ cạnh tranh của mình. 

Yunda phải trả 614 triệu NDT để mua 6,5% cổ phần của Deppon Logistics, công ty niêm yết tại Thượng Hải thông qua cổ phiếu cá nhân để trở thành cổ đông lớn thứ hai của Deppon.

Trong khi đó, STO Express, 1 trong 7 công ty chuyển phát nhanh niêm yết của Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề.

Doanh thu của công ty này đã giảm 5,7%, lỗ ròng 65,47 triệu NDT trong quý III. Trong 10 tháng đầu năm, các khoản vay của công ty đã tăng 2,725 tỷ NDT, tức hơn 20% tổng vốn chủ sở hữu vào cuối năm ngoái.

Đại diện công ty STO Express cho biết, khoản vay tăng vọt là "nhu cầu bình thường của công ty" và hoạt động của công ty vẫn "ổn định và vững chắc".

Haitong Securities, cơ quan giám sát ủy thác cho hai trái phiếu STO Express được niêm yết, đã đưa ra một tuyên bố riêng vào ngày 9/11. Trong đó, tuyên bố sẽ "theo sát tình hình của công ty liên quan đến việc thanh toán gốc và lãi", trong bối cảnh một loạt vụ vỡ nợ trong lĩnh vực kinh doanh có thu nhập ổn định trong nước.

Sáp nhập có phải là hướng đi tốt nhất?

Thị trường chứng khoán đã phản ánh tình hình hiện tại của các công ty chuyển phát nhanh được niêm yết. 

Kể từ đầu năm, Best đã mất 52% giá trị thị trường tính đến ngày 23/11, theo sau là mức giảm 34% đối với STO Express và giảm 29% đối với cổ phiếu Yunda.

Trong khi đó, các công ty chuyển phát khác đang hoạt động tốt trên thị trường chứng khoán.

Trong năm nay, SF Holding đã tăng hơn gấp đôi vốn hóa thị trường, giá cổ phiếu của ZTO Express, YTO Express Group và Deppon cũng tăng. Trong đó, ZTO Express được niêm yết trên NYSE và ở Hồng Kông, YTO Express Group giao dịch tại Thượng Hải.

Đối với SF Holding, quý III là một giai đoạn bội thu, trong đó doanh thu tăng 34% và lợi nhuận ròng tăng 52% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Một số nhà theo dõi ngành dự đoán, lĩnh vực chuyển phát nhanh của Trung Quốc có thể tiến tới hợp nhất. Ảnh: Reuters

Trong tháng 10, đơn giá giao hàng của công ty giảm 15%. Tuy nhiên, đây là mức giảm nhỏ hơn so với các đối thủ. Khối lượng của SF Holding tăng 57% trong tháng, vượt xa các công ty cùng ngành.

Shen Xiaofeng và Yuan Ding, các nhà phân tích tại Huatai Securities, cho rằng, SF Holding niêm yết tại Thẩm Quyến có thể đạt mức giá ổn định hơn cho các dịch vụ đặc biệt của mình, trong khi cơ cấu chi phí của nó lại "gọn gàng" hơn so với các đối thủ cạnh tranh. 

Các nhà phân tích đã đưa ra đánh giá "mua" cổ phiếu với giá mục tiêu là 102,47 NDT, cao hơn 30% so với mức đóng cửa hôm 23/11.

Lai Meisong, người sáng lập kiêm CEO của ZTO Express, đã dự đoán rằng, sự phân chia trong lĩnh vực này là "không thể tránh khỏi" và cuối cùng sẽ dẫn đến việc hợp nhất thành một vài công ty, trong đó mỗi công ty có thị phần từ 30% trở lên.

Trong quý III, ZTO Express chứng kiến ​​lợi nhuận ròng giảm 8%, trong khi doanh thu tăng 26%, không xa mức tăng trưởng 34% của SF Holdings. 

CEO Lai tự tin rằng, công ty của mình sẽ là một trong những công ty tồn tại. Ông tin rằng, sau khi cuộc chiến giá khốc liệt kết thúc, "năng lực sẽ là yếu tố quyết định". Đây là lĩnh vực mà ông đang tập trung đầu tư.

Thomas Chong, một nhà phân tích tại Jefferies Hong Kong, đã viết trong một lưu ý hôm 23/11 rằng: "Ngày càng có nhiều khó khăn hơn cho các công ty dịch vụ logistics nhỏ trong việc cạnh tranh với những người khổng lồ hàng đầu, do thiếu quy mô, cơ sở hạ tầng cũng như vốn lưu động".

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư sẽ để mắt đến Alibaba Group Holding , công ty được đầu tư vào nhiều công ty chuyển phát nhanh như STO Express, YTO Express Group và Best.

Tại một hội nghị trức tuyến hôm 20/11 với Zhou of Best, một nhà phân tích đã nêu vấn đề về khả năng sáp nhập giữa Best và các công ty khác dưới sự bảo trợ của Alibaba.

Đề cập đến việc sáp nhập này, Zhou nói: "Tôi không biết trả lời câu hỏi này như thế nào".

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng: "Khi thị trường phát triển, thị trường sẽ tự giải quyết vấn đề đó".

Alibaba cũng từ chối đưa ra ý kiến về việc này.