Theo Bloomberg, chỉ số PMI tháng 6 mới được nhiều nước công bố, hoạt động sản xuất tại nhiều nền kinh tế lớn đang suy giảm mạnh. 

PMI của Mỹ chạm mức thấp nhất kể từ đầu năm đến nay, trong khi của Eurozone sụt giảm mạnh hơn dự báo và xuống thấp nhất trong hơn 3 năm trở lại đây.

Với việc người tiêu dùng chuyển trọng tâm sang dịch vụ, mặt hàng hóa của nền kinh tế toàn cầu đang phải vật lộn với hàng tồn kho dư thừa. Và các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ nhất trong nhiều thập kỷ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các ngân hàng trung ương của châu Âu đã khiến việc tài trợ cho chi tiêu vốn trở nên tốn kém hơn nhiều.

Tin tức xấu về PMI kéo theo nỗi lo suy thoái và khiến sắc đỏ bao trùm chứng khoán toàn cầu trong khi trái phiếu tăng giá mạnh. Chứng khoán Mỹ vừa ghi nhận tuần tồi tệ nhất kể từ tháng 3. 

Với các ngân hàng Trung ương vẫn muốn tăng lãi suất để chống lạm phát, lợi suất trái phiếu kỳ hạn dài lại rơi xuống mức thấp hơn kỳ hạn ngắn. Hiện tượng này gọi là đường cong lợi suất bị đảo ngược – điều mà các chuyên gia kinh tế coi là dấu hiệu điển hình cho thấy suy thoái kinh tế sắp xảy ra.

Đường cong lợi suất của Đức đã đạt đến điểm đảo ngược nhất kể từ năm 1992, trong khi lợi suất hai năm của Vương quốc Anh vượt quá lãi suất 10 năm ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 2000. 

Lợi suất hai năm của Mỹ cao hơn một điểm phần trăm so với lãi suất 10 năm vào sáng thứ 6.

Sự ảm đạm hiện rõ trong PMI sản xuất và nhiều tài sản tài chính trái ngược với đánh giá vào cuối ngày thứ Năm của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen rằng rủi ro suy thoái ở Mỹ đã giảm.

Bà nói trong một cuộc phỏng vấn ở Paris : "Khả năng của tôi, nếu có, đã giảm xuống, bởi vì hãy nhìn vào khả năng phục hồi của thị trường lao động và lạm phát đang giảm xuống.

Nhận định của cô phù hợp với nhận định của nhiều nhà kinh tế học. Một cuộc khảo sát của Bloomberg được công bố hôm tuần trước cho thấy sự đồng thuận hiện nay là Mỹ sẽ tránh được suy thoái kinh tế trong năm nay, mặc dù lạm phát cơ bản sẽ nhanh hơn so với suy nghĩ trước đây.

Neil Brown, người đứng đầu bộ phận cổ phiếu tại GIB Asset Management, nói trên Bloomberg TV: "Chúng tôi vẫn dự báo, trong thời gian tới, mức tăng trưởng khá trong năm nay - 2,8% trong năm nay trên toàn cầu, 3% trong năm tới". Tuy nhiên, "chúng tôi thấy sự tăng trưởng mong manh. Chúng ta cần phải thận trọng về nguy cơ suy thoái".

Chỉ số PMI sản xuất của S&P Toàn cầu Mỹ đã giảm xuống 46,3 trong tháng 6, thấp hơn nhiều so với mốc 50 biểu thị ranh giới giữa mở rộng và thu hẹp.

Ian Lyngen, người đứng đầu chiến lược lãi suất của Mỹ tại BMO Capital Markets, đã viết trong một ghi chú: "Chúng tôi không nghĩ rằng dữ liệu này có ý nghĩa ngay lập tức" đối với quyết định chính sách tháng 7 của Fed. Vì thế, ông nói rằng ông sẽ xem xét các báo cáo việc làm và lạm phát tháng 6. "Tuy nhiên, đó là một bản in đáng thất vọng".

Chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc, đến hạn vào ngày 29/6, cũng được dự báo sẽ giảm, trong khi chỉ số tâm lý kinh doanh Ifo của Đức được dự đoán sẽ giảm, thêm bằng chứng về sự trì trệ trong sản xuất toàn cầu.

Sự suy giảm đồng bộ trong khu phức hợp nhà máy thế giới khi bước vào nửa cuối năm sẽ khiến người tiêu dùng ở các nền kinh tế tiên tiến ngày càng trở nên khó khăn hơn trong việc thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu khi họ say sưa với các dịch vụ đã từ chối họ trong những năm xảy ra đại dịch.

"Số đơn hàng mới sụt giảm mạnh nghĩa là các nhà máy đang dần cạn kiệt việc làm", Chris Williamson, chuyên gia kinh tế trưởng tại S&P Global Market Intelligence nhận định. "Giờ đây câu hỏi đặt ra là liệu ngành dịch vụ có thể tiếp tục tăng trưởng mạnh khi phải đối diện với sự suy giảm trong ngành sản xuất và những tác động từ các đợt tăng lãi suất hay không".

Còn đối với các NHTW, tình thế hiện nay khiến họ càng đau đầu trước quyết định nên tăng lãi suất bao nhiêu. "Fed muốn tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại, bởi vì chỉ có như vậy thì lạm phát mới có thể hạ nhiệt. Kinh tế Mỹ có thể không suy giảm quá sâu và quá lâu, nhưng sự suy giảm đó là rất cần thiết", Lindsey Piegza, chuyên gia kinh tế trưởng tại Stifel Nicolaus nói.

(Nguồn: Bloomberg)