Người mua nhà Trung Quốc hết kiên nhẫn với các chủ đầu tư

Mới kết hôn và sắp có con đầu lòng, Wang, một nhân viên đang làm việc cho một cửa hàng bán ô tô, muốn chuyển đến căn hộ mà anh mua ở Vũ Hán cách đây 3 năm. Tuy nhiên, hy vọng đó đã tan thành mây khói bởi cuộc khủng hoảng bất động sản đang bùng phát ở đất nước tỷ dân - Trung Quốc.

Ôm một khoản nợ thế chấp 300.000 USD cho căn nhà chưa hoàn thành, người đàn ông 34 tuổi quyết định rằng mình chịu đựng đã quá đủ và quyết định ngừng thanh toán cho khoản thế chấp này.

Wang nằm trong số rất nhiều người mua nhà tại hàng chục thành phố ở Trung Quốc, những người đã tẩy chay các khoản thanh toán vì lo ngại rằng tài sản của họ sẽ không được hoàn thiện bởi các chủ đầu tư thiếu tiền mặt và đang rơi vào cảnh nợ nần.

Người mua nhà Trung Quốc hết kiên nhẫn với các chủ đầu tư - Ảnh 1.

Evergrande đã tham gia vào các cuộc đàm phán tái cơ cấu sau khi kê biên khoản nợ 300 tỷ USD, giữa bối cảnh Bắc Kinh đàn áp nợ quá mức và đầu cơ tràn lan trong lĩnh vực bất động sản. Ảnh: AFP/Noel Celis

"Họ nói rằng việc xây dựng sẽ sớm được tiếp tục", Wang, người không muốn nêu tên cụ thể, nói với AFP. "Nhưng không có công nhân nào xuất hiện", anh nói thêm.

Wang sống tại Bắc Kinh và lập gia đình sau khi mua nhà. "Tôi không dễ dàng mua được căn nhà này. Tất cả đều là do tôi tiết kiệm được", Wang nói. "Bây giờ không có nhà, và chúng tôi vẫn còn nợ 2 triệu nhân dân tệ (300.000 USD) tiền thế chấp", anh nói thêm.

Thị trường bất động sản sau nhiều năm tăng trưởng bùng nổ do được thúc đẩy bởi khả năng tiếp cận các khoản vay dễ dàng, đã bị nhà chức trách Trung Quốc tiến hành một cuộc trấn áp do dư nợ quá mức vào năm 2020.

Điều đó đã làm cho các lựa chọn tài chính đối với những gã khổng lồ trong lĩnh vực bất động sản như Evergrande, gặp khó khăn để trả hoặc tái cấu trúc nợ.

Hiện tại, họ còn đang phải đối mặt với các cuộc tẩy chay thanh toán thế chấp từ khách hàng và áp lực của chính phủ trong việc giao những ngôi nhà đã bán trước.

Tại Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, những người mua như Wang cho biết họ đã nhận được nhiều thông báo hoãn giao căn hộ từ nhà phát triển Myhome Real Estate. Nhà phát triển bất động sản này đã hứa giao nhà vào cuối năm 2021.

Trong một thông báo trong tuần này, Myhome Real Estate cho biết họ đã giải phóng được một số quỹ bị đóng băng, đồng thời cho biết thêm rằng họ dự kiến sẽ hoàn thành dự án ở thành phố Vũ Hán vào cuối năm 2022.

Wang cho biết anh đã ngừng trả nợ trong tháng này và việc khiếu nại với chính quyền thành phố không tạo ra sự khác biệt.

"Không có hy vọng trong việc tiếp tục với các khoản thanh toán như thế này", anh nói.

"Trái tim của chúng tôi đã băng giá"

Andrew Batson của Gavekal Dragonomics cho biết trong một báo cáo gần đây rằng, "khủng hoảng niềm tin" vào thị trường nhà ở Trung Quốc đã phơi bày ra nhiều sai sót về cấu trúc.

Do phụ thuộc nhiều vào việc bán căn hộ trước, các chủ đầu tư đã theo đuổi các mô hình kinh doanh khiến người mua có nguy cơ không nhận được nhà, ông nói thêm.

Khi các công ty căng thẳng về tài chính và ngừng xây dựng các dự án và "những rủi ro đó đã hiện thực hóa một cách đáng kể". Cuộc khủng hoảng đã khiến người mua nhà ở trong tình trạng lấp lửng.

"Tôi đã nghĩ điều đó sẽ không bao giờ xảy ra", một người mua nhà ở Vũ Hán họ Hu nói về ngôi nhà đang xây dở của mình. Chàng trai 25 tuổi này cho biết, gia đình anh đã vay nợ để trả bớt tiền mua căn hộ 3 phòng vào năm 2018.

Vào thời điểm đó, Vũ Hán đang khuyến khích những sinh viên tốt nghiệp đại học như Hu đăng ký hộ khẩu tại thành phố, anh nói. Được gọi là "hukou", nó sẽ cho phép tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe và trường học. "Hồi đó mọi người đều mua tài sản… mọi người tranh giành nó", anh nói.

Một người mua nhà trẻ tuổi khác là Xue cho biết, gần như toàn bộ tiền lương của mình giờ được dùng để trả tiền thuê nhà và tiền thế chấp. "Tôi không muốn trả thêm nữa", chàng trai 24 tuổi nói. "Trái tim của chúng tôi đã băng giá".

"Không phải chúng tôi coi thường luật pháp hay hợp đồng, nhưng tình hình này khiến chúng tôi chịu quá nhiều áp lực", anh nói thêm. Gia đình của Xue đã trả 800.000 nhân dân tệ cho căn hộ trong khi anh phải vay 600.000 nhân dân tệ và phải trả nó trong hai năm.

Những người mua ở Vũ Hán nói với AFP rằng đã có nhiều cuộc phản đối về những căn nhà bán trước chưa hoàn thiện trong thành phố.

Vòng lẩn quẩn

Người mua nhà ở khoảng 100 thành phố, liên quan đến hơn 300 dự án nhà ở, đã tẩy chay các khoản thanh toán thế chấp, theo một tài liệu được cung cấp bởi nhóm cộng đồng có tên "WeNeedHome".

Nhiều dự án nằm ở tỉnh Trịnh Châu, thủ phủ của tỉnh Hà Nam, nơi nhà chức trách đã thành lập quỹ để giúp các nhà phát triển hoàn thành các dự án. Các thành phố khác bị ảnh hưởng bao gồm Trùng Khánh và Trường Sa.

Cũng có nhiều cáo buộc về quản lý tài chính yếu kém, và một số thành phố đã kêu gọi các ngân hàng thắt chặt giám sát các tài khoản ký quỹ, theo báo cáo của các phương tiện truyền thông địa phương.

Các nhà phân tích của Nomura ước tính rằng, các nhà phát triển Trung Quốc mới chỉ giao được khoảng 60% số nhà mà họ đã bán trước từ năm 2013 đến năm 2020. Trong những năm đó, dư nợ cho vay thế chấp của Trung Quốc đã tăng 26,3 nghìn tỷ nhân dân tệ, Nomura nói thêm.

Vào năm ngoái, nhà phát triển bất động sản hàng đầu Evegrande gặp khó khăn trong việc trả nợ cho các chủ nợ đã làm dấy lên lo ngại rằng ngành công nghiệp này, chiếm khoảng 1/4 GDP của Trung Quốc, đang trên bờ vực sụp đổ.

Nhà kinh tế trưởng Tommy Wu của Oxford Economics cho biết, khả năng thanh toán thế chấp của người mua nhà không phải là vấn đề chính.

Nhưng sự mất niềm tin vào các nhà phát triển sẽ làm trầm trọng thêm sự suy thoái bất động sản, ông nói thêm. "Đó là một vòng luẩn quẩn, doanh số và giá nhà ở giảm, khiến các nhà phát triển gặp khó khăn và nợ chính phủ của các địa phương sẽ tăng lên".

(Nguồn: AFP)

NGUYỄN MINH