Kim Yo Jong: Người phụ nữ quyền lực nhất Triều Tiên?

Trong những năm gần đây, Kim Yo Jong nổi lên như một nhân vật chủ chốt và là người đại diện cho các tuyên bố chính thức của chính phủ Triều Tiên.

Kim Yo Jong là quan chức cấp cao của Triều Tiên, giúp giám sát các chính sách của đất nước đối với Mỹ và Hàn Quốc. Cô hiện cũng đảm đương vị trí phó ban Tuyên truyền & Cổ động của Đảng Lao động Triều Tiên (WPK) và là Ủy viên Dự khuyết của Bộ Chính trị Đảng Lao động Triều Tiên đến năm 2021.

Kim Yo Jong là quan chức cấp cao của Triều Tiên giúp giám sát các chính sách của đất nước đối với Mỹ và Hàn Quốc, đồng thời là em gái của nhà lãnh đạo Triều Tiên - Kim Jong Un.
Kim Yo Jong là quan chức cấp cao của Triều Tiên giúp giám sát các chính sách của đất nước đối với Mỹ và Hàn Quốc, đồng thời là em gái của nhà lãnh đạo Triều Tiên - Kim Jong Un.

Kim Yo Jong là em gái của nhà lãnh đạo Triều Tiên - Kim Jong Un. Kim Yo Jong thường xuất hiện bên cạnh anh trai trong những chuyến thăm chính thức tới các nhà máy, đất nông nghiệp và văn phòng chính phủ với vai trò cố vấn, lặng lẽ đưa ra lời khuyên và sự hỗ trợ khi cần thiết. Thậm chí, cô còn được tham dự các cuộc đàm phán hạt nhân có sự tham gia của Mỹ và Hàn Quốc từ những năm 2018. Năm 2020, khi có nhiều tin đồn xấu liên quan đến sức khoẻ của Kim Jong Un, thì Kim Yo Jong bắt đầu đại diện cho các tuyên bố chính thức của chính phủ Triều Tiên. Nếu nói, cô là một trong những người phụ nữ quyền lực nhất trong bộ máy chính trị của Triều Tiên thì cũng không có gì là quá. Theo những người theo dõi Triều Tiên lâu năm, Kim Yo Jong có thể sẽ kế thừa quyền lãnh đạo của Triều Tiên nếu người đương nhiệm Kim Jong Un đột ngột qua đời hoặc lâm bệnh nặng. 

Thời thơ ấu

Kim Yo Jong sinh ngày 26 tháng 9 năm 1987, là con út của cựu lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Il và bà Ko Yong Hui. Cô đã có thời gian theo học tại trường Bern, Thụy Sĩ, cùng thời với anh trai Kim Jong Un vào cuối những năm 1990, do đó quan hệ giữa hai anh em họ cũng có phần thân thiết hơn các thành viên khác trong gia đình. Cô cũng từng học ngành khoa học máy tính tại Đại học Kim Nhật Thành.

Cô được lớn lên trong sự biệt lập tương đối với các anh trai Kim Jong-Chol và Kim Jong-Un tại một khu nhà riêng ở Bình Nhưỡng, và có rất ít thông tin về thời thơ ấu của các thành viên trong gia đình đặc biệt này. Cô được cho là đã theo học một trường tiểu học tư thục ở Bern, Thụy Sĩ, cùng thời với anh trai Kim Jong Un vào những năm 1990, trước khi trở về Triều Tiên vào năm 2000.

Năm 2007, cô tốt nghiệp ngành khoa học máy tính tại Đại học Kim Il Sung (Bình Nhưỡng). Cùng năm 2007, cô bắt đầu bước vào con đường chính trị  với vị trí cán bộ trong Đảng Lao động Triều Tiên (KWP).

Vai trò của Kim Yo Jong trong bộ máy chính trị Triều Tiên

Trong những năm đầu Kim Yo Jong tham gia chính trường, rất ít người biết đến cô. Cho tới năm 2009, sau khi người cha Kim Jong Il bị đột quỵ, và người anh Kim Jong Un được dự đoán là người sẽ thừa kế quyền lãnh đạo Triều Tiên, thì hình ảnh của Kim Yo Jong mới được xuất hiện trên các phương tiện truyền thông trong một bức ảnh chụp chung bên cạnh hai người anh trai Kim Jong Chol, Kim Jong Un.

Trong lễ tang của Kim Jong Il vào tháng 12 năm 2011, cô thường xuyên xuất hiện trước công chúng cùng với Kim Jong Un, các thành viên cấp cao của gia đình và các quan chức cấp cao của KWP. Sau khi cha họ qua đời, Kim Yo Jong trở thành một trong những đồng minh trung thành nhất của Kim Jong Un trong giai đoạn chuyển tiếp. Năm 2014, cô đảm nhận vai trò chủ chốt trong bộ phận tuyên truyền của Đảng, công việc chính của Kim Yo Jong là bảo vệ hình ảnh của anh trai. Cô được cho là đã quản lý tất cả các lần xuất hiện trước công chúng của Kim Jong Un cũng như đóng vai trò cố vấn chính trị.

Mặc dù nắm giữ ảnh hưởng đáng kể trong chính quyền Triều Tiên, nhưng Kim Yo-Jong vẫn ít được truyền thông quốc tế chú ý. Điều này đã thay đổi đột ngột vào tháng 2/2018 khi cô và một nhóm quan chức Triều Tiên tham dự Thế vận hội mùa đông 2018 tại Pyeongchang, Hàn Quốc.

Trong lễ khai mạc Thế vận hội, Kim Yo Jong ngồi gần cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence. Sự hiện diện của Kim Yo Jong đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của một thành viên gia đình cầm quyền Triều Tiên đến Hàn Quốc. Ngày hôm sau, trong bữa tiệc chiêu đãi tại dinh thự của tổng thống Hàn Quốc, Kim Yo Jong đã chuyển một bức thư viết tay của Kim Jong Un mời tổng thống Hàn Quốc gặp ông ở Bình Nhưỡng.

Trong suốt thập kỷ khi Kim Jong Un tăng tốc phát triển vũ khí hạt nhân của Triều Tiên thì Kim Yo Jong ngày càng trở nên nổi tiếng trên trường quốc tế, thậm chí cô còn tham dự các cuộc đàm phán hạt nhân có sự tham gia của Mỹ và Hàn Quốc. Kim Yo Jong được coi là người phụ tá rất có ảnh hưởng của nhà lãnh đạo Triều Tiên trong các cuộc họp ngoại giao lớn với Hoa Kỳ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Kim Yo Jong luôn có mặt bên cạnh anh trai, nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong các cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ và Hàn Quốc trong vai trò cố vấn.
Kim Yo Jong luôn có mặt bên cạnh anh trai, nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong các cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ và Hàn Quốc trong vai trò cố vấn.

2018 - 2019, Kim Yo Jong đã tới Singapore, Việt Nam và biên giới liên Triều để tham dự các cuộc gặp trực tiếp giữa anh trai và Tổng thống Mỹ Donald Trump, với tư cách là cố vấn.

Vào tháng 3/2020, lần đầu tiên một tuyên bố của Triều Tiên mang tên cô được công bố. Tuyên bố phản bác lại việc Hàn Quốc chỉ trích một cuộc tập trận quân sự do Triều Tiên tiến hành vài ngày trước đó. Kể từ đó, cô trở thành nhân vật chủ chốt của Triều Tiên khi nhắc tới các vấn đề đối với Hoa Kỳ và Hàn Quốc.

Đối với các mối quan hệ liên Triều, Kim Yo Jong đã truyền tải thông điệp một cách khá "cứng rắn". Vào tháng 6 năm 2020, cô cảnh báo về một "cảnh tượng bi thảm" tại văn phòng liên lạc mà hai miền Triều Tiên cùng điều hành. Vài ngày sau, Triều Tiên cho nổ tung tòa nhà.

Sau khi hai miền Triều Tiên khôi phục đường dây liên lạc trực tiếp vào tháng 7, Kim cảnh báo Hàn Quốc và đề nghị Seoul rút lui khỏi các cuộc tập trận quân sự với Mỹ. Hàn Quốc không đồng ý, và đường dây nóng lại bị cắt.

Vào tháng 9, Kim Yo Jong đã đưa ra triển vọng khôi phục quan hệ liên Triều, với lý do tái lập văn phòng liên lạc đã nổ, hội nghị thượng đỉnh giữa hai nước và tuyên bố hòa bình.

Năm 2020, khi Kim Jong Un được đồn đoán là bị ốm nặng, các chuyên gia Triều Tiên đã gợi ý đến cô như một phương án dự phòng khẩn cấp. Kim Yo Jong bắt đầu đại diện cho các tuyên bố chính thức của chính phủ, trong đó phần nhiều chỉ trích thái độ khăng khăng của Washington về việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn Triều Tiên, cũng như thất bại của Seoul trong việc kiềm chế những người chạy trốn từ Triều Tiên gửi truyền đơn phản đối qua biên giới chung giữa hai miền.

Đầu năm 2021, Kim Yo Jong gọi cách tiếp cận của chính quyền Biden là "đạo đức giả", đồng thời nói thêm rằng chỉ một "biện pháp răn đe nghiêm khắc" mới có thể đảm bảo hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên. Vào tháng 3 năm 2021, Kim Yo Jong cảnh báo chính quyền Biden nên thận trọng nếu Hoa Kỳ muốn quan hệ hòa bình trong bốn năm tới.

Đối với các mối quan hệ liên Triều, Kim Yo Jong thường đưa ra những thông điệp một cách khá
Đối với các mối quan hệ liên Triều, Kim Yo Jong thường đưa ra những thông điệp một cách khá "cứng rắn"

Đến tháng 8, khi Washington và Seoul tiến hành các cuộc tập trận quân sự vào mùa hè, cô cho biết Triều Tiên sẽ đối đầu với Mỹ "trên nguyên tắc quyền lực vì quyền lực và thiện chí vì thiện chí".

Gần đây nhất, Kim Yo Jong đưa ra triển vọng về một hội nghị thượng đỉnh liên Triều nếu Seoul đối xử với Bình Nhưỡng bằng sự tôn trọng lẫn nhau và không thiên vị.

Ngày 30/9/2021, hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA thông báo Kim Yo Jong nằm trong những người được bổ nhiệm vào Ủy ban Quốc vụ sau khi ít nhất 9 thành viên cơ quan này bị bãi nhiệm. Kim Yo Jong từng đảm nhận nhiều chức vụ khác nhau, nhưng vai trò mới tại Ủy ban Quốc vụ là vị trí cao nhất từ trước đến nay của cô. Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên trực thuộc Hội đồng Nhân dân Tối cao, tức quốc hội Triều Tiên, là cơ quan lãnh đạo tối cao về mọi mặt chính sách nhà nước.

Liệu Kim Yo Jong có kế nhiệm nhà lãnh đạo Kim Jong Un?

Về quy trình kế nhiệm lãnh đạo của Triều Tiên, không có nguyên tắc nào công khai diễn giải chính xác. Kể từ khi thành lập vào năm 1948, trong hai lần chuyển giao quyền lực nhà lãnh đạo đương nhiệm đều lựa chọn và chuẩn bị cho người con trai trưởng thành tiếp quản sau khi mình qua đời.

Vào tháng 4 năm 2020, khi có rất nhiều tin đồn xấu về sức khỏe của Kim Jong Un, còn các con của Kim Jong Un đều dưới 18 tuổi, và người anh trai còn lại của Kim Yo Jong không theo đuổi con đường chính trị thì cô được coi là phương án dự phòng tiềm năng, do họ có quan hệ huyết thống. Theo những người theo dõi Triều Tiên lâu năm, Kim Yo Jong sẽ kế thừa quyền lãnh đạo của Triều Tiên nếu người đương nhiệm Kim Jong Un đột ngột qua đời hoặc lâm bệnh nặng.

Mặc dù, người dân Triều Tiên có thể không quen với việc một phụ nữ trẻ giữ vị trí cấp cao trong chính phủ, vì phần lớn những người giữ những vai trò như vậy ở Triều Tiên là nam giới lớn tuổi. Tuy nhiên, mối quan hệ của cô với anh trai Kim Jong Un đã khiến giới thượng lưu Triều Tiên cũng phải kiêng nể. Vào năm 2018, người đàn ông 89 tuổi Kim Yong Nam - nguyên thủ quốc gia trên danh nghĩa của Triều Tiên lúc bấy giờ, với tư cách là người đứng đầu cơ quan lập pháp của đất nước – đã cúi đầu trước Kim Yo Jong khi cả hai dẫn đầu một phái đoàn Triều Tiên đến Hàn Quốc.

Diệu Thuần (t/h)

Ông Trump úp mở về tình hình của ông Kim Jong Un

Ông Trump úp mở về tình hình của ông Kim Jong Un

Khi được hỏi về việc có biết ông Kim Jong Un đang ở đâu, tổng thống Mỹ nói rằng: "Không ai biết ông ấy đang ở đâu".