Ngày 12/12, Trung Quốc sử dụng cơ chế giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại Thế giới do Mỹ trước đó áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với chip và các sản phẩm khác đối với Trung Quốc.

Bộ Thương mại Mỹ công bố vào đầu tháng 10 rằng Washington hạn chế cung cấp sản phẩm cho 28 công ty Trung Quốc để sản xuất siêu máy tính và chất bán dẫn. 

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng ký thành luật 52,7 tỷ USD hỗ trợ các biện pháp cho các nhà sản xuất chất bán dẫn của Mỹ nhằm củng cố vị thế của họ trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc.

Động thái này được coi là một bước leo thang cấp độ trong cuộc đọ sức của Mỹ với Trung Quốc do xu hướng đối đầu giữa hai nước khó có thể đảo ngược trong tương lai gần.

Trung Quốc là thị trường sản xuất chip quan trọng của toàn cầu, với tổng giá trị nhập khẩu chip năm 2020 đạt 350 tỷ USD, cao hơn tổng giá trị nhập khẩu dầu mỏ.

Biện pháp kiểm soát chip mới nhất đối với Trung Quốc xuất phát từ việc nước này phụ thuộc cao vào nhập khẩu chip để phát triển các sản phẩm dân sự và quân sự.

Trong hệ sinh thái sản xuất chip toàn cầu hiện nay, các doanh nghiệp và công nghệ của Mỹ vẫn đứng đầu trong chuỗi giá trị.

Mặc dù Trung Quốc đã mạnh tay đầu tư trong những năm gần đây bằng cách tìm cách dựa vào lợi thế "hệ thống toàn quốc" để vượt qua Mỹ, nhưng do các khâu thượng, trung và hạ nguồn liên quan đến sản xuất chip rất nhiều, nền tảng công nghệ cũng cần thời gian để tích lũy, trong khi các công ty chip của nước này luôn ở trong tình trạng nhiều về số lượng nhưng yếu về chất lượng, Trung Quốc khó có thể độc lập tác chiến hoặc đạt những đột phá công nghệ quan trọng.

Gần đây, Trung Quốc tuyên bố đạt được thành tựu đáng kể về công nghệ sản xuất chip 7 nm tiên tiến hàng đầu, nhưng để đạt được năng suất cao trong việc sản xuất hàng loạt dường như vẫn còn một chặng đường dài phía trước.

Các biện pháp kiểm soát mới của Nhà Trắng đã thắt chặt xuất khẩu công nghệ, thiết bị sản xuất và dịch vụ đối với Trung Quốc, tất cả chip công nghệ 14 nm hoặc giá trị cao hơn đều bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc. Đồng thời, gói biện pháp cũng hạn chế nhân tài người Mỹ gốc Hoa, gồm công dân và thường trú nhân, hỗ trợ Trung Quốc nghiên cứu phát triển chip cao cấp liên quan đến quân sự, trí tuệ nhân tạo (AI) và siêu máy tính.

Về phía Trung Quốc cho rằng thực hiện các hành động pháp lý trong khuôn khổ WTO như một cách cần thiết để giải quyết các mối quan ngại của chúng tôi và bảo vệ lợi ích hợp pháp. Họ nói thêm rằng Mỹ kiềm chế "đe dọa sự ổn định của chuỗi cung ứng công nghiệp toàn cầu".

Theo Reuters, văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã không trả lời các câu hỏi, và người phát ngôn của WTO từ chối bình luận.

Việc yêu cầu tham vấn là bước đầu tiên trong một thủ tục dài tại cơ quan thương mại toàn cầu. Mỹ đã chặn các cuộc hẹn với cơ quan cầm quyền hàng đầu của WTO về các tranh chấp thương mại, nghĩa là một số tranh chấp sẽ không bao giờ được giải quyết.

Khiếu nại của Trung Quốc về hạn chế xuất khẩu chip của Mỹ diễn ra vài ngày sau phán quyết của WTO chống lại Washington trong một vụ kiện riêng về thuế quan kim loại do Trung Quốc đưa ra cùng với các nước khác. Mỹ, quốc gia thường xuyên chỉ trích các thủ tục tố tụng trọng tài của WTO, đã bác bỏ phán quyết của WTO.

(Nguồn: Reuters/Sputnik)