Theo một cuộc khảo sát mới, căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ đang có tác động ngày càng tiêu cực đến các doanh nghiệp ở miền nam Trung Quốc so với hai năm qua.

Khoảng 90% doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát cho biết tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc "rất có thể" hoặc "rất có khả năng" sẽ mở rộng trong năm nay, với 64% dự đoán tác động đối với hoạt động kinh doanh sẽ kéo dài hơn hai năm, Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) ở Nam Trung Quốc cho biết.

Thuế quan chiến tranh thương mại của Mỹ đã có tác động tiêu cực đến gần 60% công ty ở miền nam Trung Quốc vào năm ngoái, so với 55% vào năm 2021 và 53% vào năm 2020, theo báo cáo đặc biệt về tình hình kinh doanh được công bố hôm nay (27/2), đã khảo sát 210 công ty vào tháng 12/2022 trước khi Trung Quốc nới lỏng hoàn toàn chính sách "Zero-COVID".

Báo cáo cũng cho biết, các tác động tiêu cực do thuế quan của Trung Quốc mang lại cũng tăng lên vào năm 2022, tăng khoảng 5%. Nhưng so với thuế quan của Mỹ, tác động tương đối nhẹ.

Những doanh nghiệp trả lời khảo sát, bao gồm 40% công ty 100% vốn nước ngoài, 18% công ty liên doanh và 38% công ty Trung Quốc.

Về nguồn gốc, 28% các công ty tham gia đến từ Mỹ, 25% từ Châu Âu, Canada, Hồng Kông hoặc Ma Cao và Đông Nam Á và 43% từ Trung Quốc đại lục.

Báo cáo cho biết, thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ đã tăng lên mức kỷ lục 877,6 tỷ USD vào năm ngoái, với đầu tư trực tiếp nước ngoài thực sự được sử dụng tăng 8% so với cùng kỳ lên 189,13 tỷ USD.

Báo cáo cho biết các công ty nước ngoài cũng có kế hoạch giảm tốc độ mở rộng kinh doanh tại Trung Quốc trong năm nay do sự bất ổn của thị trường và rủi ro đầu tư.

Theo cuộc khảo sát, các công ty sẽ dành 18,3 tỷ USD từ lợi nhuận để tái đầu tư vào Trung Quốc vào năm 2023 và 3 đến 5 năm tới, giảm khoảng 31% so với năm ngoái.

Số lượng các công ty có ngân sách hơn 250 triệu USD cho các dự án tái đầu tư vào năm 2023 đã giảm đáng kể xuống mức thấp nhất trong 5 năm là 4%.

Khoảng 74% công ty tham gia có kế hoạch tái đầu tư dưới 10 triệu USD, bao gồm 79% công ty Trung Quốc và 81% công ty Mỹ.

Không có công ty Mỹ nào có kế hoạch tái đầu tư cho các dự án trị giá trên 250 triệu USD, so với 6% của các công ty Trung Quốc – mặc dù tỷ lệ này đã giảm một nửa so với năm ngoái.

Phòng cho biết Trung Quốc vẫn là địa điểm hàng đầu về đầu tư toàn cầu theo kế hoạch trong số 40% các công ty tham gia, nhưng con số này ở mức thấp nhất trong 5 năm.

Khoảng 26% doanh nghiệp được khảo sát đã chọn chuyển một số khoản đầu tư từ Trung Quốc sang các nơi khác trên thế giới vào năm ngoái, tăng 3% vào năm 2021.

Việt Nam vẫn là lựa chọn đầu tiên của 35% công ty khi xem xét chuyển một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc, goài ra, mỹ là điểm đến phổ biến thứ hai, Singapore tụt xuống thứ ba.

"Hiện tại là thời điểm tốt nhất để Trung Quốc và Mỹ quay trở lại bàn đàm phán và hợp tác để giải quyết những khác biệt của họ", chủ tịch AmCham tại Nam Trung Quốc, Harley SEYedin, cho biết.

"Nước Mỹ mạnh nhất khi nước này đang cải thiện tình trạng của mình ở trong nước và thúc đẩy các nỗ lực toàn cầu để giải quyết những thách thức chung, chứ không phải khi nước này bị tiêu hao bởi sự cạnh tranh với một cường quốc đầy tham vọng nhưng bị hạn chế".

Ông cho rằng cuộc chiến ở Ukraina có thể góp phần tạo ra sự khác biệt nguy hiểm giữa các thị trường tiên tiến và thị trường mới nổi với các nền kinh tế đang phát triển.

Nói rộng hơn, nó có nguy cơ chia cắt nền kinh tế toàn cầu thành các khối địa chính trị với các tiêu chuẩn công nghệ riêng biệt, hệ thống thanh toán xuyên biên giới và tiền tệ dự trữ, ông Seyedin nói.

Ông nói thêm, một sự thay đổi mang tính kiến tạo như vậy là thách thức nghiêm trọng nhất đối với hệ thống dựa trên luật lệ đã chi phối các mối quan hệ kinh tế và quốc tế trong 75 năm qua, gây nguy hiểm cho những thành quả đạt được trong vài thập kỷ qua.

(Nguồn: SCMP)