Ngày 30/3, tại di tích Nghinh Lương đình, thành phố Huế, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức Lễ đón nhận danh hiệu Di sản Văn hóa Phi Vật thể Quốc gia "Lễ hội điện Huệ Nam" (hay còn gọi là điện Hòn Chén).

Sự kiện này không chỉ là niềm vinh dự lớn lao đối với người dân xứ Huế mà còn là sự ghi nhận những giá trị văn hóa, tín ngưỡng độc đáo của một lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc dân gian Việt Nam.

Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ đón nhận danh hiệu Di sản Văn hóa Phi Vật thể Quốc gia "Lễ hội điện Huệ Nam". Ảnh: TTXVN

Điện Huệ Nam, tọa lạc tại làng Hải Cát, phường Long Hồ, thành phố Huế, là nơi diễn ra chính của lễ hội truyền thống mang tên chính điện. Đây là một lễ hội dân gian độc đáo, hòa quyện giữa yếu tố văn hóa cung đình và tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO công nhận.

Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, ông Phan Thanh Hải, khẳng định rằng, trải qua bao thăng trầm lịch sử, Lễ hội điện Huệ Nam vẫn được gìn giữ và tổ chức theo các nghi thức cổ truyền, thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa dân gian Việt Nam. Đồng thời, đây cũng là dịp để nét đẹp thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được thể hiện một cách độc đáo và sinh động.

Lễ hội điện Huệ Nam có một quá trình hình thành và phát triển lâu dài. Ban đầu, lễ hội chỉ diễn ra trong phạm vi điện Huệ Nam, nhưng sau đó, với sự tham gia của dân làng Hải Cát và sự lan tỏa rộng rãi trong nhân dân, lễ hội đã trở thành một sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng của vùng đất Cố đô.

Ngày nay, Lễ hội truyền thống điện Huệ Nam mang đậm sắc thái của các Thánh môn đệ tử thờ Mẫu ở Việt Nam, trở thành một sản phẩm văn hóa tiêu biểu của vùng đất Huế và lan tỏa mạnh mẽ đến nhiều vùng miền trong cả nước.

Những nghi thức độc đáo và đặc sắc

Lễ hội điện Huệ Nam được tổ chức đều đặn hai lần mỗi năm, vào tháng Ba và tháng Bảy âm lịch. Lễ hội bao gồm nhiều nghi thức quan trọng, như lễ cung nghinh Thánh Mẫu và chư vị tại Thánh đường 352 Chi Lăng thông qua nghi lễ rước bằng đường bộ và đường thủy, lễ cáo yết, lễ chánh tế tại điện Huệ Nam và đình làng Hải Cát, và sinh hoạt tín ngưỡng, thực hiện nghi lễ hầu đồng trên các bằng án.

Những nghi thức này không chỉ thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con người đối với các vị thần linh mà còn là một hình thức sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian độc đáo, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của địa phương.

Lễ hội điện Huệ Nam là sự biểu thị đức tin của con người trong không gian tâm linh, thể hiện đạo lý "uống nước nhớ nguồn" và lòng ngưỡng vọng đối với thần linh. Những nghi thức như lễ cung nghinh Thánh Mẫu, lễ cáo yết, lễ chánh tế, hầu đồng và những lễ vật dâng lên Thánh Mẫu là minh chứng sinh động cho sự kính trọng của con người đối với đấng thần linh.

Thông qua phần hội, ranh giới giữa thần linh và người trần xích lại gần nhau hơn, tạo nên một không gian văn hóa tâm linh đặc sắc và đầy ý nghĩa.

Việc Lễ hội điện Huệ Nam được công nhận là Di sản Văn hóa Phi Vật thể Quốc gia là một sự kiện quan trọng, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đây là di sản chung của cộng đồng, do cộng đồng nắm giữ và chung tay bảo vệ, phát huy giá trị bền vững.

Trong thời gian tới, thành phố Huế cam kết sẽ quyết tâm bảo tồn, phát huy và lan tỏa hơn nữa giá trị của Di sản phi vật thể quốc gia "Lễ hội điện Huệ Nam" trong bối cảnh xã hội đương đại, để di sản này mãi mãi là niềm tự hào của người dân xứ Huế và là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa dạng của Việt Nam.