Ảnh minh họa: ITN

Nhiều trí thức kiều bào đánh giá cao Nghị quyết 57, xem đây là động lực quan trọng giúp Việt Nam bứt phá. Tiến sĩ Lê Đức Anh, Chủ tịch Hội Trí thức Việt Nam tại Nhật Bản, nhấn mạnh tiềm năng của đội ngũ trí thức trẻ đang học tập và làm việc tại Nhật Bản. Ông coi họ là những "đại sứ tri thức" có khả năng mang về không chỉ công nghệ và tri thức mới, mà còn cả tư duy và phương pháp tiếp cận hiện đại. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc thu hút nguồn lực công nghệ và đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam.

Để tối ưu hóa nguồn lực này, Tiến sĩ Lê Đức Anh đề xuất Nhà nước cần xây dựng cơ chế linh hoạt, cho phép trí thức trẻ ở nước ngoài tham gia sâu hơn vào tiến trình phát triển KHCN trong nước. Cùng với đó là các chính sách hỗ trợ nghiên cứu, khuyến khích hợp tác quốc tế, và thiết lập quỹ tài trợ để các nhà khoa học kiều bào có thể phối hợp nghiên cứu với đồng nghiệp trong nước. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng mạng lưới chuyên gia kiều bào và thúc đẩy đầu tư công nghệ từ nước ngoài. Các chuyên gia Việt Nam tại các tập đoàn lớn ở Nhật Bản được xem là cầu nối chiến lược, làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác KHCN giữa hai quốc gia.

Việt Nam hiện đã có quan hệ hợp tác KHCN với gần 70 quốc gia, với hơn 80 hiệp định cấp chính phủ và hàng trăm tổ chức nghiên cứu, viện, trường uy tín trên thế giới. Những con số này thể hiện chiến lược mở và hội nhập sâu rộng của Việt Nam trong lĩnh vực KHCN.

Các mô hình hợp tác nghiên cứu hiệu quả đã được triển khai, từ chương trình học bổng, liên kết viện trường đến các dự án chuyển giao công nghệ và trung tâm nghiên cứu hợp tác. Đây không chỉ là “cánh cửa” mở ra tri thức mà còn là “cầu nối” đưa trí tuệ Việt vươn tầm thế giới.

Một minh chứng cụ thể cho tinh thần này là việc khai trương Trung tâm Công nghệ chiến lược Úc – Việt tại Trường Đại học Bưu chính Viễn thông (PTIT) ở Hà Nội. Được hỗ trợ bởi Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cùng sự phối hợp từ Tập đoàn Nokia và Đại học Công nghệ Sydney, trung tâm này nhận được nguồn vốn khởi đầu hơn 2,1 triệu đô la Australia.

Trung tâm đặt mục tiêu thúc đẩy nghiên cứu thế hệ tiếp theo trong các lĩnh vực như 5G/6G, an ninh mạng, trí tuệ nhân tạo và công nghệ vệ tinh, tạo nền tảng vững chắc cho chuyển đổi số.

Ông Nguyễn Điệp, Giám đốc Trung tâm Công nghệ chiến lược Úc – Việt, khẳng định hợp tác nghiên cứu toàn cầu là yếu tố then chốt cho sự phát triển KHCN hiện đại. Trung tâm là mô hình hiện thực hóa Nghị quyết 57, thu hút chuyên gia quốc tế và thúc đẩy các nghiên cứu ứng dụng tại Việt Nam.

Ông Điệp cũng chỉ ra rằng, việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như AI hay 5G cần đi kèm với cơ chế kiểm soát rủi ro, đảm bảo an ninh mạng và quyền riêng tư. Hợp tác quốc tế chính là chìa khóa để giải quyết những thách thức này. Trung tâm cũng hướng tới mục tiêu hỗ trợ Việt Nam tiếp cận nhanh chóng các công nghệ tiên tiến nhất thế giới như công nghệ lượng tử trong bảo mật thông tin hay công nghệ vũ trụ.

Bà Gillian Bird, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Australia tại Việt Nam, nhấn mạnh rằng KHCN và đổi mới sáng tạo là trụ cột chiến lược trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước. Bà khẳng định Australia cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong việc triển khai Nghị quyết 57, với kỳ vọng mang lại những kết quả thiết thực và đo lường được, phục vụ trực tiếp cho sự phát triển KHCN và kinh tế - xã hội của đất nước.

Bên cạnh Trung tâm Công nghệ chiến lược Úc – Việt, nhiều mô hình khác cũng cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc thực hiện tinh thần Nghị quyết 57. Quỹ VinFuture đã thu hút hàng trăm nhà khoa học hàng đầu thế giới đến Việt Nam. Các trường đại học quốc tế như Việt – Đức, Việt – Nhật, Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (hợp tác với Chính phủ Pháp) đã đào tạo hàng ngàn kỹ sư, tiến sĩ trình độ cao. Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia cũng đang đóng vai trò là đầu mối kết nối doanh nghiệp công nghệ Việt với các tập đoàn toàn cầu.

Những mô hình này đều phản ánh rõ nét tư duy hợp tác mở và hành động thực chất trong lĩnh vực KHCN và đổi mới sáng tạo, đúng như tinh thần mà Nghị quyết 57 đã đặt ra.