Cố vấn y tế hàng đầu của chính phủ Trung Quốc về đại dịch COVID-19 nói rằng chính sách “Zero-CCOVID” sẽ ngăn chặn biến thể Omicron, không để biến thể mới gây ra đe dọa nghiêm trọng với nước này, qua đó khẳng định tính hiệu quả của biện pháp chống dịch hà khắc mà Bắc Kinh theo đuổi kể từ khi dịch bùng phát đến nay.

Ông Xu Wenbo, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) trả lời phỏng vấn trên Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc vào tối 29/11, ông cho biết: “Biến thể Omicron không chỉ có mặt ở châu Phi mà còn ở nhiều quốc gia bên ngoài châu Phi và có thể đã lan rộng trong cộng đồng, điều đó có nghĩa là biến thể này có khả năng cao sẽ du nhập vào Trung Quốc”, tuy nhiên, do thiết kế các kiểm tra COVID-19 của Trung Quốc một cách nghiêm ngặt nên biến thể này sẽ được phát hiện," ông nói.

Các xét nghiệm trên gạc nước bọt hoặc mẫu mũi để tìm các dấu hiệu cụ thể trong vật liệu di truyền để xác định sự những ca mắc COVID-19. Thông thường, hai hoặc nhiều điểm đánh dấu như vậy được tìm kiếm để đảm bảo sự chính xác.

Các xét nghiệm được thiết kế để nhận ra các điểm đánh dấu trong protein đột biến, đóng vai trò quan trọng trong việc cho phép virus xâm nhập vào tế bào người, có thể báo cáo âm tính giả vì biến thể Omicron có một số lượng lớn đột biến mà các xét nghiệm có thể không nhận ra là virus đang được thử nghiệm.

Cuối tuần qua, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết một trong những xét nghiệm được sử dụng rộng rãi không thể phát hiện ra gen S của virus, được gọi là gen S bị loại bỏ hoặc không đạt mục tiêu có thể được sử dụng như một dấu hiệu của nhiễm biến thể Omicron, nhưng nó cần được xác nhận bằng giải trình tự bộ gen.

Ông Xu cho biết các xét nghiệm ở Trung Quốc dựa trên thiết kế của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc nhằm vào nhóm gen khung đọc mở (ORF) và gen N, do đó độ nhạy và độ đặc hiệu của các xét nghiệm sẽ không bị ảnh hưởng bởi biến thể Omicron.

Biến thể Omicron, được WHO đánh giá là gây ra nguy cơ “rất cao” trên toàn cầu , được coi là mối đe dọa lớn trong đại dịch với một số đột biến đối với protein đột biến được thấy trong các biến thể dễ lây nhiễm hoặc gây bệnh khác.

Ủy ban Y tế Quốc gia cho biết vào tối 29/11 rằng CDC Trung Quốc đã phát triển một thử nghiệm cụ thể cho biến thể Omicron và đang thực hiện giám sát bộ gen của virus để phát hiện các trường hợp nhập khẩu tiềm năng. Họ cho biết các biện pháp này sẽ hỗ trợ "phát hiện kịp thời" các trường hợp Omicron.

Các nhà nghiên cứu vẫn đang nghiên cứu xem liệu biến thể này có khả năng lây truyền cao hơn hay không và liệu nó có nhiều khả năng thoát khỏi sự bảo vệ của vaccine hoặc các bệnh nhiễm trùng trong quá khứ hay không, nhưng các quốc gia đã nhanh chóng áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại và các biện pháp y tế công cộng nghiêm ngặt hơn để đề phòng.

Ông Zhong Nanshan, một chuyên gia dịch tễ hàng đầu khác tại đại lục, cho rằng các cấp chính quyền cần chú tâm giám sát du khách nhập cảnh từ châu Phi, nhưng ông không đề cập đến giải pháp cụ thể nào để sẵn sàng ứng phó với siêu biến thể Omicron. “Hiện còn quá sớm để đưa ra kết luận về mức độ nghiêm trọng, khả năng lây lan cũng như gây ra diễn tiến bệnh nặng từ biến thể này”, ông Zhong nói.

Những đánh giá trên đây được đưa ra tại thời điểm cơ quan chức năng Trung Quốc cho công bố kết quả nghiên cứu về tương quan cách thức chống dịch. Trong báo cáo thường kỳ với tiêu đề “Sống chung với COVID-19: Các ước tính và viễn cảnh” đăng ngày 24/11, Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống Dịch bệnh (CDC) Trung Quốc cảnh báo nếu áp dụng biện pháp chống dịch COVID-19 theo cách của Mỹ, Trung Quốc sẽ có tới 637.155 ca mắc mới mỗi ngày, với hơn 10.000 ca bệnh nặng, làm quá tải hệ thống chăm sóc y tế, gây ra một thảm họa lớn đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

“Kết quả nghiên cứu đã đưa ra lời cảnh báo rõ ràng. Đó là ở thời điểm hiện tại Trung Quốc không sẵn sàng theo đuổi các chiến lược ‘mở cửa’ vốn chỉ dựa trên giả thuyết về miễn dịch cộng đồng mà nhiều nước phương Tây cổ vũ thông qua chương trình tiêm chủng”, nhóm tác giả thực hiện công trình này cho biết. Hiện Trung Quốc đạt tỉ lệ tiêm chủng mũi hai là 76,8% dân số và hướng đến ngưỡng che phủ vaccine 80% vào cuối năm nay.

Việc Trung Quốc bảo lưu quan điểm tuân thủ “Zero-COVID” diễn ra trong bối cảnh các nước trên thế giới chạy đua với thời gian để kiềm chế siêu biến thể Omicron, thông qua các biện pháp như hạn chế di chuyển hàng không, áp đặt quy định dãn cách mới khi số ca nhiễm mới Omicron được xác định tăng.

Vương quốc Anh đã xác định được ca nhiễm thứ ba do biến thể Omicron, cùng với đó là hàng chục trường hợp khác hiện thuộc diện nghi ngờ. Chính quyền đã cho áp dụng quy định về đeo khẩu trang bắt buộc tại các địa điểm như cửa hàng, phương tiện giao thông công cộng ở vùng England. Người nhập cảnh vào Anh sẽ phải trình giấy xét nghiệm PCR âm tính có giá trị trong vòng 48 giờ và phải tự cách ly.

Mỹ, Anh, Australia, Canada, Saudi Arabia, Hàn Quốc, Liên minh châu Âu (EU) đều hạn chế các chuyến bay đến và đi từ khu vực Nam Phi, hoặc yêu cầu cách ly với du khách thuộc diện này. Cùng lúc, Singapore và Ấn Độ xem xét ban hành lệnh cấm tương tự.

Một nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh danh tiếng đã phát hiện rằng Trung Quốc có thể phải đối mặt với hơn 630.000 ca nhiễm Covid-19 mỗi ngày nếu từ bỏ chính sách không khoan nhượng. Trong báo cáo do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC) công bố trên Tạp chí China CDC Weekly, các nhà khoa học đã đánh giá kết quả nếu Trung Quốc áp dụng chiến thuật kiểm soát đại dịch tương tự như các nước như Hoa Kỳ, Anh, Tây Ban Nha, Pháp và Israel.

Theo nghiên cứu, nếu quốc gia áp dụng chiến lược đại dịch của Mỹ, số ca mắc mới hàng ngày ít nhất rơi vào khoảng 637.155 ca. Báo cáo cho biết: "Các ước tính cho thấy những đợt bùng phát lớn gần như chắc chắn sẽ gây ra gánh nặng không thể chi trả đối với hệ thống y tế.