Thông qua bản đồ vệ tinh, mảng xanh của Việt Nam rất khiêm tốn. Tại phiên chất vấn sáng nay, đại biểu Nguyễn Văn Hiển ở Lâm Đồng đặt vấn đề với Bộ, tại sao độ che phủ rừng của nước ta thấp hơn các nước xung quanh khu vực, trong đó có Lào và Campuchia.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Lâm Đồng, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường giải thích: “Do tài nguyên đất bình quân trên đầu người của Lào và Campuchia rộng hơn Việt Nam. Ví dụ như Lào, có hơn 5 triệu dân nhưng có 18 triệu hecta đất tự nhiên nên diện tích rừng tự nhiên khá nhiều”.
 |
| Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam giải đáp chất vấn của đại biểu Nguyễn Văn Hiển. Ảnh: Báo Gia đình và Xã hội. |
Bên cạnh đó, giải đáp với đại biểu Văn Hiển, ông Cường còn nhắc đến lịch sử hình thành rừng. Bộ trưởng cho rằng, rừng tự nhiên không thể phục hồi như ngày xưa bởi trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đế quốc Mỹ đã rải 77 triệu lít thuốc hóa học hủy hoại 2 triệu ha rừng của miền Trung.
“Kế hoạch trồng rừng trở nên tích cực từ năm 1990, đến nay 30 năm nhưng chất lượng rừng chúng ta còn non, chưa đảm bảo. Tỷ lệ độ che phủ rừng hiện nay ở Lào chiếm 58%, Campuchia 47% trong khi của chúng ta hơi ít hơn chỉ 41,89% sắp sỉ 42%”, Bộ trưởng đánh giá.
Về tình hình tăng độ phủ sóng của rừng tại Việt Nam nhằm giảm thiểu rủi ro do bão lụt, Bộ trưởng cho rằng, phía chính phủ cần tăng cường hơn nữa việc tạo điều kiện cho người tham gia bảo vệ và quản lý rừng. Đồng thời, thay đổi cơ cấu giống cây trồng vì hiện nay, trong 4,3 triệu hecta rừng số lượng cây keo nhiều.
“ Thiên tai là do trồng cây sản xuất nhiều hơn cây gỗ lớn. Cây keo không có độ che phủ, vì vậy cần tìm giống cây gỗ lớn khác để trồng”, ông Cường nói.
Trước những vấn đề nóng về tài nguyên rừng và phòng chống thiên tai , trong phiên thảo luận chiều 6/11, đại biểu Ksor H’Bơ Khăp đã đặt vấn đề cho Quốc hội. Vị đại biểu chất vấn: “Nếu phá rừng có lý do chính đáng để làm những dự án thì phải điểm mặt chỉ tên những cá nhân hay tổ chức nào. Chính phủ sẽ xử lý ra sao hay chỉ cần Quốc hội bấm nút là được”.
 |
| Đại biểu Ksor H'Bơ Khăp chất vấn trong phiên họp. Ảnh: Quốc hội. |
Trước những vấn đề được đề cập trong suốt những phiên thảo luận vừa qua, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng thừa nhận, chất lượng rừng nước ta còn thấp, trong số những nguyên nhân có thể nhắc đến như thời gian trồng rừng chưa lâu, nạn phá rừng lấy gỗ, phá rừng trồng cây công nghiệp, làm nương làm rẫy… chưa được kiểm soát chặt chẽ.
Chính các nguyên nhân chủ yếu trên đã làm thay đổi địa hình, tác động đến địa chất dẫn đến sạt lở đất, đặc biệt là các tuyến đường ở khu vực miền núi.
“Để hạn chế thiên tai, chúng ta cần phủ thêm mảng xanh. Riêng đối với các công trình thủy lợi, chính quyền địa phương cần kiểm soát chặt chẽ từ khâu quy hoạch lập dự án, đánh giá tác động môi trường, quản lý quá trình đầu tư - xây dựng cho đến vận hành. Đảm bảo việc phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
| Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nêu 9 nhiệm vụ, giải pháp lớn Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện thể chế liên quan đến phòng, chống thiên tai, đặc biệt tập trung xây dựng các nghị định hướng dẫn Luật Phòng, chống thiên tai. Rà soát lại các kịch bản biến đổi khí hậu để từ đó làm cơ sở xây dựng các phương án ứng phó. Thứ hai, tập trung xây dựng chiến lược phòng, chống thiên tai giai đoạn 2021 – 2030; xây dựng các quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, lĩnh vực, quy hoạch đô thị, quy hoạch tỉnh gắn với ứng phó biến đổi khí hậu và chống phòng, chống thiên tai. Trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch, lựa chọn các dự án ưu tiên để đầu tư trong giai đoạn đảm bảo mục tiêu đa mục tiêu, gắn phòng, chống thiên tai. Thứ ba, xây dựng các bản đồ cảnh báo khu vực có nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất nguy hiểm với tỷ lệ thích hợp. Vấn đề này đã được chỉ đạo, được triển khai, nhưng mới chỉ xây dựng được bản đồ với tỷ lệ lớn, chưa xác định chính xác các điểm nguy hiểm để sơ tán dân. Trên cơ sở bản đồ, sẽ quy hoạch, phân bổ lại, bố trí lại dân cư và có những chủ trương đầu tư để đảm bảo an toàn cho người dân. Đồng thời xây dựng hệ thống cảnh báo sớm để kịp thời sơ tán khẩn cấp trước khi có sạt lở đất, lũ quét. Đây là kinh nghiệm của các nước như Nhật Bản, Hoa Kỳ…. Thứ tư, kiểm soát chặt chẽ việc đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kinh tế - xã hội gắn với ứng phó biến đổi khí hậu và chống thiên tai như các công trình giao thông miền núi, các công trình hồ, đập thủy lợi, thủy điện, đặc biệt là công trình thủy điện nhỏ. Yêu cầu phải đảm bảo đa mục tiêu, hạn chế tối đa việc sử dụng đất rừng tự nhiên, rừng phòng hộ, thực hiện nghiêm việc trồng rừng thay thế. Thứ năm, sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn các công trình hồ, đập đê điều, đầu tư chống sạt lở bờ sông, bờ biển. Rà soát, sửa chữa, cải tạo công trình giao thông gây cản trở thoát lũ, đầu tư nâng cấp các khu neo đậu tàu thuyền đảm bảo tránh lũ an toàn. Thứ sáu, tiếp tục đầu tư chương trình nhà vượt lũ của các tỉnh duyên hải miền Trung từ Thanh Hóa đến Bình Thuận. Trong thời gian tới, Quốc hội cần bố trí cụ thể nguồn lực trong trung hạn 2021-2025 để triển khai thực hiện. Thứ bảy, nâng cao năng lực của các lực lượng tham gia phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, trong đó tăng cường tính chuyên nghiệp Trung ương đến cơ sở. Kinh nghiệm tại Trà Leng là lực lượng tại chỗ đóng vai trò rất quan trọng. Đầu tư các phương tiện, thiết bị chuyên dùng phục vụ phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. Thường xuyên tổ chức diễn tập phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, quán triệt nghiêm túc phương châm “4 tại chỗ”. Thứ tám, cần lồng ghép đầu tư công tác phòng, chống thiên tai trong các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế xã hội của từng ngành, từng địa phương. Thứ chín, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội về nhu cầu chi ngân sách cho công tác phòng chống thiên tai. Yêu cầu kinh phí là rất lớn. |
