Con trai đồng nghiệp của tôi đang học lớp 4, thói quen học tập và điểm số đều rất tốt, thường được giáo viên khen ngợi. Đồng nghiệp của tôi chưa bao giờ tỏ ra lo lắng hay lo lắng gì về việc học tập của con mình, điều này khiến các bậc cha mẹ như chúng tôi phải ghen tị.

Sau này, đồng nghiệp đó đã chia sẻ kinh nghiệm của mình và cho biết, từ khi con cô vào mẫu giáo, gia đình cô đặc biệt chú ý đến ba giờ sau khi con đi học về.

Buổi sáng, người lớn phải đi làm, con cái phải đi học. Gia đình chị cũng như bao gia đình khác đều vô cùng bận rộn. Ba tiếng đồng hồ sau giờ học trên trường là khoảng thời gian để cha mẹ và con cái giao tiếp sâu sắc, học tập và vui chơi. Đồng nghiệp tôi gọi đó là "ba giờ vàng" bởi cô tin rằng khoảng thời gian trẻ em có được khi tan trường là như nhau, nhưng những nội dung có thể tiếp nhận thêm sau đó là rất khác nhau.

Để duy trì tình trạng "mẹ hiền con hiếu thảo", một số phụ huynh cho con đi học thêm. Có một số bậc cha mẹ mệt mỏi sau một ngày dài và chỉ muốn nằm dài trên ghế sofa, xem video, chơi game và thư giãn. Một số phụ huynh chọn cách từ bỏ hạnh phúc ngắn hạn và dành thời gian tìm hiểu cuộc sống học đường của con mình, giúp con hình thành những thói quen tốt và tiếp thêm động lực cho con trong tương lai. 

Ảnh minh họa

Có thể bạn không thấy sự khác biệt nào trong một hoặc hai ngày. Nhưng sau một hoặc hai năm, khoảng cách giữa các con là vô cùng lớn. 

Lời nói của đồng nghiệp khiến tôi nhận ra. Hóa ra cách trẻ em sử dụng 3 tiếng đồng hồ sau giờ học có liên quan đến sự phát triển trong tương lai của chúng. Việc đó có mang lại lợi ích cho con trong suốt cuộc đời hay không phụ thuộc vào sự tận tâm và hướng dẫn của cha mẹ trong "ba giờ vàng".

Dành thời gian giao tiếp trong bữa ăn tối mỗi ngày 

Cha mẹ bận rộn nấu nướng sau giờ làm và không có thời gian trò chuyện với con cái. Vì vậy thời gian ăn tại bàn đương nhiên trở thành lựa chọn tốt nhất để giao tiếp giữa cha mẹ và con cái. Bàn ăn luôn là nơi gia đình cùng nhau thưởng thức bữa ăn ngon. Nhưng một số bậc cha mẹ lại thích biến nó thành nơi giáo dục con cái.

Một người dẫn chương trình nổi tiếng từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn rằng khoảnh khắc đáng sợ nhất đối với cô khi còn nhỏ là khoảng thời gian ngồi quanh bàn ăn tối. Mỗi khi bố cô ngồi xuống, ông sẽ bắt đầu chế độ "kỷ luật" với cô, chỉ ra cô đã làm gì sai ở chỗ này và chỗ kia cô làm chưa tốt.

Trong bầu không khí như vậy, Đổng Thanh thường xuyên ăn cơm mà rơi nước mắt, cảm thấy bất lực và rất tủi thân. Cô thậm chí còn thừa nhận rằng khoảnh khắc hạnh phúc nhất đối với cô là khi bố cô đi công tác xa. Bởi vì bằng cách này cô có thể tạm thời thoát khỏi bầu không khí u ám và có được vài ngày thư giãn.

Việc ăn uống là một điều đẹp đẽ và thú vị. Nếu trong tiềm thức trẻ gắn liền việc "ăn" với việc "có kỷ luật" thì bữa ăn dù đẹp đẽ đến đâu cũng sẽ trở nên nhàm chán. Hơn nữa, cảm xúc tiêu cực này sẽ dần ăn sâu vào tính cách của trẻ và trở thành cái bóng không thể xóa nhòa khi chúng lớn lên.

Trước đó có tin tức ở Đan Dương, Giang Tô, có một cậu bé 10 tuổi bỏ nhà ra đi lúc 10 giờ đêm vì thành tích học tập kém và bị bố mắng ngay trên bàn ăn. Khi cảnh sát hỏi tại sao cậu bé lại bỏ nhà đi. Nhưng nhận lại câu trả lời của đứa trẻ khiến nhiều phụ huynh phải suy nghĩ sâu sắc. "Bố cháu cho rằng cháu chẳng làm được việc gì mà thường so sánh cháu với người khác. Nếu bố không thích cháu, thì cháu sẽ bỏ đi", cậu bé nói.

Quả thực, bàn ăn tối phải là nơi để các thành viên trong gia đình chia sẻ ấm áp, hạnh phúc thực sự chứ không nên là nơi để tra hỏi một cách nghiêm túc như thế. 

Ví dụ, bạn có thể hỏi con mình thế này trong bữa tối:

"Ở trường của con hôm nay có chuyện nào tốt không?"

"Hôm nay con có thể hiện tốt điều gì không?"

"Hôm nay con có thu hoạch được gì không?"

"Có điều gì con cần bố giúp không?"

Ảnh minh họa

Chỉ với 4 câu hỏi đơn giản đó, chắc chắn có thể giúp con trẻ cảm thấy được quan tâm, hỗ trợ, đồng thời giúp cha mẹ nắm được mỗi sự biến đổi, trưởng thành của con, giúp mối quan hệ cha mẹ và con cái trở nên hài hòa hơn theo từng ngày. 

Tuy nhiên, một khi trẻ không muốn nói chuyện, trước tiên cha mẹ có thể "nêu gương" nói về một số điều thú vị ở nơi làm việc để khuấy động không khí và kích thích ham muốn chia sẻ của trẻ nhiều hơn. Khi trẻ bắt đầu nói, cha mẹ nên hướng dẫn trẻ đúng cách và kịp thời, không nên chỉ trích hay buộc tội trẻ một cách gay gắt.

Bởi vì giao tiếp hiệu quả nhất là giao tiếp bằng cảm xúc, nhẹ nhàng và chắc chắn. Bằng cách này, con cái sẽ tin tưởng cha mẹ hơn và tự tin chia sẻ với cha mẹ càng nhiều hơn nữa. 

Cùng con học bài

"Không viết bài thì mẹ hiền con hiếu thảo. Nếu con viết bài thì sẽ thành gà bay, chó nhảy" - đây hẳn là cảnh tượng thường xuyên xảy ra tại mỗi gia đình. Thậm chí, thường xuyên xảy ra trường hợp cha mẹ bị ốm có khi đến mức phải nhập viện chỉ vì cùng con làm bài tập. 

Trên thực tế, dù đang học hay làm bài tập về nhà, bạn cần hình thành cho con những thói quen tốt ngay từ khi còn nhỏ. Nếu không hình thành được thói quen tốt ngay từ khi bé, điều này không chỉ gây rắc rối cho trẻ mà còn nên gây áp lực rất lớn cho bậc cha mẹ. Cha mẹ có thể thực hiện theo 3 bước sau khi cùng con làm bài tập về nhà:

- Hãy làm việc nhà 5 phút trước khi làm bài tập

Đôi khi trẻ không tập trung đủ vào bài tập về nhà vì bị môi trường xung quanh làm xao lãng, chẳng hạn như tiếng tivi, tiếng trò chuyện của người khác hoặc bị thu hút bởi đồ chơi trên bàn. Cũng có thể là nhu cầu của bản thân trẻ không được đáp ứng, chẳng hạn như thường xuyên uống nước, ăn vặt và đi vệ sinh, làm mất đi sự tập trung của trẻ. 

Vì vậy, trước khi trẻ bắt đầu làm bài tập về nhà, cha mẹ nên tạo môi trường học tập yên tĩnh cho trẻ. Và để trẻ chuẩn bị: giữ bàn học sạch sẽ, không để đồ chơi trước mặt,  đáp ứng trước các nhu cầu thể chất như uống nước, đi vệ sinh. Nếu trẻ đói, bạn có thể cho con ăn nhẹ trước. Để khi con bắt đầu vào làm bài tập về nhà, giữ được sự tập trung, không rời khỏi chỗ ngồi. 

Ảnh minh họa

- Hướng dẫn trẻ sắp xếp bài tập về nhà

Cha mẹ có thể hỏi con mình:

"Tối nay có bài tập gì?"

"Bài tập nào dễ viết hơn?"

"Bài tập nào khó viết hơn?"

Phân loại từng bài tập về nhà mỗi ngày và cùng con bạn quyết định thứ tự nên viết chúng. Khi làm bài tập về nhà, hãy đánh dấu sau khi hoàn thành mỗi mục và sau đó hoàn thành mục tiếp theo. Làm như vậy có thể giúp trẻ dần hình thành thói quen học tập có kế hoạch và có tổ chức. Khi độ khó của việc học tăng lên và số lượng nhiệm vụ học tập tăng lên, khả năng xây dựng kế hoạch học tập của trẻ sẽ bổ sung rất nhiều vào việc học của trẻ.

- Giúp trẻ nắm vững phương pháp kiểm tra

Trẻ em ngày nay có phần thiếu khả năng thực hiện bài kiểm tra. Hầu hết trẻ em đều nghĩ rằng mọi việc sẽ ổn sau khi làm xong bài tập về nhà và chúng có thể giao việc kiểm tra cho cha mẹ hoặc giáo viên. Thực tế, việc kiểm tra là rất quan trọng. Nếu nắm vững phương pháp kiểm tra, bạn sẽ nhận được kết quả gấp đôi với một nửa công sức. Bạn có thể thử các phương pháp sau để giúp con mình:

Kiểm tra từng mục một: Đầu tiên, hãy kiểm tra xem mọi thứ đã được hoàn thành lần lượt theo danh sách bài tập về nhà hay yêu cầu của giáo viên để đảm bảo không thiếu sót gì.

Kiểm tra định dạng: Trong bài tập, không chỉ nội dung quan trọng mà hình thức cũng quan trọng. Kiểm tra xem phông chữ có gọn gàng và chữ viết có chuẩn không, đặc biệt đối với bài tập toán, kiểm tra xem các công thức, ký hiệu có được viết đúng hay không.

Kiểm tra logic: Đối với những câu hỏi yêu cầu suy luận logic, hãy kiểm tra xem quá trình suy luận của bạn có mạch lạc hay không, logic có chặt chẽ không và có mâu thuẫn gì không.

Xem xét lại ý tưởng: Đối với những bài toán khó, bạn có thể xem lại các ý tưởng giải quyết vấn đề để xem mình đã thực sự hiểu vấn đề chưa và phương pháp giải quyết vấn đề đó có phù hợp hay không.

Dành thời gian đọc hằng ngày

Sukhomlynsky đã nói: "Một đứa trẻ không đọc là một học sinh kém trong học tập".

Ngược lại, những đứa trẻ yêu thích đọc sách sẽ có tương lai tốt đẹp. Bởi mỗi cuốn sách trẻ đọc giống như một bước đệm vững chắc, giúp trẻ không ngừng leo lên đỉnh cao tri thức. Trí tuệ chứa đựng trong cuốn sách sẽ ăn sâu vào xương tủy của trẻ và trở thành một phần cuộc sống của các em.

Ảnh minh họa

Hầu hết các bậc cha mẹ đều nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đọc sách nhưng trẻ dường như không mấy mặn mà với sách, thậm chí việc ép đọc sách cũng không thể đạt được kết quả như mong muốn. Trên thực tế, mọi đứa trẻ đều có tiềm năng yêu thích việc đọc sách, điều quan trọng nằm ở cách cha mẹ hướng dẫn chúng.

- Kích thích niềm đam mê đọc sách và khám phá sức hấp dẫn của việc đọc sách

Vì sao trẻ thiếu hứng thú đọc sách?

Nguyên nhân là do cha mẹ thường chọn sách cho con dựa trên sự hiểu biết của bản thân hoặc sự giới thiệu của người khác mà bỏ qua sở thích của con, khiến con say mê muốn tìm hiểu. Để nuôi dưỡng thói quen đọc sách cho trẻ, nhiệm vụ đầu tiên là kích thích sự hứng thú đọc sách của chúng. 

Cha mẹ có thể bắt đầu từ sở thích của con và chọn ra một số cuốn sách mà con thích đọc. Đừng vội vàng cho trẻ tiếp xúc với những tác phẩm kinh điển bí truyền, cũng không cần hạn chế các thể loại đọc như: khoa học, lịch sử, tiểu thuyết và các lĩnh vực khác.

Bắt đầu từ một câu chuyện đơn giản, ba mẹ nên dần dần hướng dẫn trẻ hiểu ý nghĩa sâu sắc hơn đằng sau câu chuyện và khám phá quỹ đạo trưởng thành của các nhân vật, giúp trẻ cảm nhận được một loại niềm vui và sự hài lòng khác trong suốt hành trình đọc sách.

- Cha mẹ làm gương, đồng hành cùng con cái cùng phát triển.

Đọc sách không phải là điều mà trẻ sẽ dễ dàng chấp nhận chỉ bằng cách đưa ra những "gạch đầu dòng" hướng dẫn từ cha mẹ. Nhưng nếu cha mẹ làm gương bằng cách giơ một cuốn sách lên và đọc thầm thì con cái sẽ vui vẻ bắt chước dáng vẻ ấy. 

Có một người cha nhất quyết muốn đọc sách cùng hai con trai ở nhà lúc 8 giờ tối mỗi ngày. Các cậu con trai đã hình thành thói quen đọc sách tốt mỗi tối chỉ cần động não đọc sách và chúng không cần bất kỳ lời khuyên nào từ cha mẹ. Lời nói và việc làm của cha mẹ ở nhà thường trở thành khuôn mẫu cho sự trưởng thành sau này của con cái.

- Chia sẻ kinh nghiệm đọc sách và tích lũy kho tàng tri thức cho con

Mỗi cuốn sách chứa đựng những câu chuyện và kiến thức khác nhau, là tài sản quý giá cho sự trưởng thành của trẻ. Cha mẹ có thể hướng dẫn con ghi lại những hiểu biết và kết quả đạt được trong quá trình đọc một cách kịp thời. Đồng thời, cha mẹ cũng có thể chia sẻ kinh nghiệm đọc sách và hiểu biết sâu sắc của mình với con cái, song song với việc đào sâu hiểu biết và trí nhớ của các con thông qua giao tiếp.

Thời gian đọc sách trước khi đi ngủ là một thói quen ngập tràn sự ấm áp và “chất lượng” không thể thiếu trong to - do list mỗi ngày. Nó không chỉ giúp bạn bao bọc gia đình trong bầu không khí yêu thương mà còn nâng cao hiệu quả khả năng học tập của con bạn, khơi dậy niềm yêu thích ngay từ bé. 

Ảnh minh họa

"3 giờ vàng" khi trẻ đi học về phải có chức năng kép là giải trí, thư giãn và tiếp thu kiến thức. Trong ba giờ quý giá này, trẻ em có thể vui chơi giải trí đồng thời kết hợp các yếu tố học tập và đọc sách. Sự sắp xếp như vậy không chỉ giúp trẻ hình thành thói quen sinh hoạt tốt mà còn tạo nên khoảng thời gian đầm ấm, hạnh phúc cho gia đình.

Quan trọng hơn, bằng cách dành thời gian cho nhau như thế này, cả cha mẹ và con cái đều có thể cùng nhau phát triển khi ở bên nhau để tình cảm gia đình được siết chặt mạnh mẽ. 

Hãy nhanh tay tận dụng hiệu quả "ba giờ vàng" sau giờ học, chắc chắn con bạn sẽ thay đổi hoàn toàn.

Nguồn: Sohu